Xuân dạ Lạc thành văn địch

春夜洛城聞笛

誰家玉笛暗飛聲， Thùy gia ngọc địch ám phi thanh,

散入春風滿洛城。 Tán nhập xuân phong mãn lạc thành.

此夜曲中聞折柳， Thử dạ khúc trung văn chiết liễu,

何人不起故園情。 Hà nhân bất khởi cố viên tình.

李白 Lí Bạch

Chú

洛城 Lạc thành: tức thành Lạc Dương 洛阳, nay là thành phố Lạc Dương tỉnh Hà Nam. 

玉笛 ngọc địch: sáo ngọc. Thường chỉ là cây sáo trúc, gọi nghe cho hay thôi. 

暗飛聲 ám phi thanh: âm thanh bay đến một cách âm thầm, bí mật. Do tiếng sáo vẳng đến trong đêm tối, nên nói thế. 暗 ám: tối tăm, kín đáo, ngầm, lén, bí mật. 

滿 mãn: truyền khắp nơi. 

聞 văn: nghe.

折柳 chiết liễu: tên khúc sáo xưa "Chiết dương liễu" (bẻ cành liễu), nội dung nói về cảnh biệt li. Xưa, khi chia tay người ta thường bẻ nhành liễu tặng nhau, âm chữ liễu 柳 /liǔ/ gần với chữ 留 /liú, liǔ/ lưu: ở lại. 

故園情 cố viên tình: tình cảm với quê nhà, lòng nhớ quê nhà. 故園 cố viên: vườn cũ, thường dùng với nghĩa như 故鄉 cố hương，家鄉 gia hương; đều là từ chỉ quê nhà.

李白 Lí Bạch, nhà thơ thời Thịnh Đường, một trong những nhà thơ lớn nhất trong lịch sử Tàu, được tôn xưng là Thi tiên.

Nghĩa. Đêm xuân ở thành Lạc Dương nghe tiếng sáo

Tiếng sáo từ nhà ai âm thầm bay ra, hòa trong gió xuân bay truyền khắp thành Lạc Dương. 

Trong khúc sáo đêm nay nghe ra có bài Chiết liễu, hỏi ai không dấy lên nỗi nhớ quê nhà?

Tạm dịch

Nhà ai tiếng sáo vẳng đêm trường,

Theo gió xuân lan ngập phố phường.

Bất chợt nghe ra làn điệu cũ,

Lòng nào không chạnh nhớ quê hương?

Đàn hát. Tranh Lê Phổ

-----

Bức "Đàn hát" do nhà đấu giá Christie Hồng Kông rao bán ngày 27/5/2017 đạt mức 5.100.000 đô la Hồng Kông (gần 15,2 tỷ VN đồng).