Bông súng, tiếng Anh là water lyly, tiếng Hán là thụy liên (bông sen ngủ) - có lẻ do đặc điểm chiều tối bông súng cụp cánh xuống, nhưng thật ra súng ko có quan hệ họ hàng gì với cả loa kèn lyly lẫn sen liên.
Súng thuộc họ Nymphaeaceae có 4 - 6 chi với khoảng 40 - 60 loài, phân bố khắp thế giới, riêng Việt Nam có 3 chi với khoảng 5 loài. 
Nhớ hồi học đệ lục (lớp 7 bây giờ) có được học một bài tùy bút của Đinh Gia Trinh viết về bông súng, đại loại ông ca ngợi: nếu hoa sen là hoa quân tử thì hoa súng là hoa tiên tử .. Đọc lâu chẳng nhớ gì, chỉ nhớ mỗi cái tên hoa tiên tử cao sang ông gán cho loài hoa rất đỗi bình dân này, Có lẻ ông muốn nói đến loài bông súng trắng này chăng ? Nhìn những cánh hoa trắng muốt tinh khiết thế kia, cũng xứng danh tiên tử thật.
Loài bông súng trắng hiện được Bangladesh chọn làm quốc hoa.
Ở miền Tây, bông súng cây mọc hoang ở các đầm nước hoặc ở những thửa ruộng thấp .. Mùa nước nổi cây vươn cao theo nước. Dân chèo xuồng đi hái về bán, cũng là một nghề kiếm sống nơi miền sông nước này. Mời xem clip để biết thêm về cuộc sống phương Nam.
(click để xem clip trên Youtube:) Qua mùa bông súng
Bông súng là món ăn dân dã miền Nam. Có thể nấu canh chua, nhưng quen thuộc nhất là ăn bông súng với mắm kho.Muốn ăn bông súng mắm kho,.
Thì vô Đồng Tháp ăn cho đã thèm
Khi tát ao tát đìa thường cá lớn đem bán hoặc ăn, cá nhỏ thì làm mắm như một thức ăn dự trữ. Bông súng nhổ về để nguyên cọng rửa sạch, tước bỏ vỏ ngoài rồi cắt khúc ngắn chấm với mắm cá nói trên
(click để xem clip trên Youtube:) Mắm kho bông súng
Trong đoạn clip trên, có ngâm hai câu thơ của Lưu Quang Vũ trong bài Những Con Đường
Nghe hoa súng bờ ao se sẽ nởDa diết lòng hương dịu tự vườn cau...
và thơ Chế Lan Viên trích từ
Màu hoa súng tím
Màu hoa súng ấy như cơn đau không dám khóc
Chỉ lặng yên sắc tím để mà đau
Người đời chỉ biết màu sen anh đỏ rực,
Còn nỗi buồn hoa súng tím biết cho đâu
Hoa súng hồng
Sáng nay ra đường gặp ai ? Gặp đóa súng hồng
Hồng như chưa có môi nào hồng được vậy
Đến nỗi anh qua rồi, quay ngoắt lại
Hỏi "hoa súng hồng, hoa súng hồng, mày có phải hoa không ?"
Hoa súng tím
Từ lúc mê súng tím
Mới hiểu hết sen hồng
Càng biết yêu mùa hạ
Dâng màu sắc song song...
Nhà thơ Chế Lan Viên có vẻ mê hoa súng. Nhưng xưa nay trên thế giới này say mê hoa súng có lẻ ko ai qua được Claude Monet (1840 - 1926). Tình cờ thấy bông súng trong một cuộc triển lãm, nhà danh họa Pháp thích, đem về trồng trong hồ nhà, rồi mê mẫn, và để 30 năm cuối đời vẽ mỗi loài hoa này, được khoảng 250 bức. Hồi tháng 6 - 2008 trong một cuộc đấu giá tại London, một bức tranh của ông, bức Le Bassin Aux Nympheas, đã được bán với giá 41 triệu bảng Anh, tức gần 52 triệu euro..
Nào hãy vừa nghe nhạc vừa ngắm mấy bức tranh ..
Bông Súng Trắng - Lệ Thủy Minh Vương
Bassin Aux Nympheas (1919)
.jpg)
.jpg)
Hình lấy đâu đó trên net. Riêng cái tranh .gif thì cảm ơn Cà đem qua tặng hôm trước. Chính cái hình này gợi ý tìm hiểu thêm về bông súng, mà kết quả là entry này.
http://i1249.photobucket.com/albums/hh509/Chuonchuonot2010/Flowers/0226_zpsd9bb8e33.gif
Trả lờiXóaĂn trộm cái ảnh bên nhà ớt tặng anh, hì,của người phúc ta! :D
Ủa, mà sen hay súng vậy ta?
Xóa:d
XóaSúng đó chị, Sen thì lúc nào nụ ở phía đầu chóp cũng...nhọn hoắt, súng thì thuôn thuôn, anh K nhỉ? Thuôn thì dễ ... làm ăn, nhờ?
Xóaanh thấy hình như các cô thích sen hơn, nó to, đẹp .. nói chung hoành tráng hơn. Súng như em nói, vẫn bị coi thường bình dân học vụ, anh nghĩ lí do có thể nó nhỏ quá chăng ?
Xóa:d
Các cô đa phần thích hoành tráng cái đã, làm ăn thế nào tính sau. Anh K cũng nuôi sen, nhưng sen là sen, súng là súng anh ạ. Anh phởi có súng, mà súng phải có đạn kia. Không thì hỏng bét.
Xóaem nghi ngờ hả :))
XóaHihi, chỉ lo cho anh K, mỗi chăm chút sen, không lo súng thì uổng lắm!
XóaThấy òi TN ! Là súng đó !
XóaĐại ca iu súng nhở ! Súng AK !
Thêm súng trắng nà anh !
Xóahttp://i1249.photobucket.com/albums/hh509/Chuonchuonot2010/Flowers/WaterLily_zps08eff5de.gif
tks, đẹp quá.
XóaHì, Ớt có cả kho hình gif nhỉ. =D>
mà coi chừng có người chôm đấy :d
Chôm đâu, ng ta hỏi xin đàng hoàng, dù đôi khi tiền trảm hậu tấu!:D
XóaĐại ca iu súng nhở ! Súng AK ! :D
Ớt tâm ngẩm mà đấm chết voi. Súng AK của anh K! :D
Các cô có vẻ thích súng ống nhỉ. Phụ nữ mà bạo lực thế hả :d
XóaMấy bài thơ hay quá, đại K post cả bài lên đi!
Trả lờiXóaBa bài thơ của Chế Lan Viên chỉ chừng ấy.
XóaBài của LQV thì dài menh mông, viết từ hồi 1966, có được hai câu ấy hay nhất :d
[color="blue"]Những con đường
Anh nhớ không những con đường quê ta
Thân thương từ thuở nhỏ ?
Bao năm tháng đi về trên ngõ
Bao hoàng hôn rậm rịch bước chân trâu
Đường lập loè đom đóm bay cao
Ta ghé cửa nhà nhau xin lửa
Nghe hoa súng bờ ao se sẽ nở
Da diết lòng hương dịu tự vườn cau...
Xưa xóm nghèo mái rạ chen nhau
Gồ ghề lối hẹp
Hun hút bờ tre gió rét
Mưa dầm lầy lội bùn trơn
Bà lưng còng chống gậy bước run
Còm cõi vai gầy gánh nặng
Sương trắng mùa đông ngõ vắng
Quét hoài không hết lá khô...
Ôi những con đường hẹp ngày xưa
Cùng ruộng nhỏ ao con bó luôn tầm mắt
Khiến lòng người nhiều khi cũng chật...
Ta dựng ngày mai rộng biển lúa vàng
Bước đi dài đường phải thênh thang
Vui mở với đời ta như trời rộng.
Những sớm đắp đường ai cũng thấy yêu nhau
Ta san bụi bờ, ta lấp mảnh ao
Để nhường chỗ đường qua làng thẳng lối
Bà con vui lòng góp vườn riêng cam bưởi
Góp một mảnh sân, một góc chái nhà
Em góp cả phần ngõ nhỏ của đôi ta
Vào đường lớn trăm người đi tấp nập
Rạng đông đấy, hàng đàn trâu hợp tác
Ùa ra đồng trong tiếng trẻ cười vang.
Đường khoanh vùng chạy dọc theo mương
Cho lúa gặt về trĩu nặng
Cho xe pháo ta băng nhanh ra trận
Đường ơi, xanh ngắt rặng bạch đàn
Non tươi dừa nhãn, vút cành xoan...
Chim khuyên chim sáo về xây tổ
Lại bụi điền thanh nở cánh vàng...
Con đường quê hương, con đường yêu thương
Nối với vạn nẻo đường đất nước
Náo nức ngày đêm xe xuôi xe ngược
Đi ra tiền tuyến xa gần...
Con đường nào anh đang hành quân ?
(12-1966)[/color]
Nguồn: Lưu Quang Vũ, thơ tình, NXB Văn học, 2002
(cop lại từ thivien.net)
Bái tùy bút Hoa Súng của Đinh Gia Trinh học từ thời cấp 2, hai hôm nay tìm trên net ko có, tiếc thật .. Chỉ nhớ loáng thoáng
Xóa[color="purple"]
Nếu hoa sen là hoa quân tử thì hoa súng là hoa tiên tử ..
…người du khách lơ đãng sẽ không thấy nó đâu vì nó không hề rực rỡ…, vẫn nở như ẩn hiện dưới màu trời và sắc nước, nó êm như ru, không yến oanh, không ong bướm, không tỏa hương thơm ngát và bao giờ cũng ưa đơn chiếc.
.. đứng lẻ loi, nở lặng lẽ, âm thầm .. [/color]
HOA SÚNG
XóaĐinh Gia Trinh
(Trích báo Thanh Nghị số 74,
ngày 15 tháng 7 năm 1944)
Dọc đường đất quanh co, hai bên đầm rộng ngòi dài, cuối thu sen đã tàn chỉ còn để rớt lại trên mặt nước những lá nhăn nheo như buồn một nỗi buồn ly biệt. Nước phẳng lặng, đồng ruộng phẳng lặng, ngọn cỏ xanh xanh…
Trên suốt một giải đầm sen, chỉ có lá cây súng tròn như cái bánh đa, nổi lên trên mặt nước, duyên keo kết với nước, phô bày cả bộ mặt với trời xanh như tận hưởng tình của trời đất. Có những chiếc lá hơi úa vàng, có chiếc còn xanh mơn mởn. Nước phô bày một bộ áo như xô đẩy lên trên mặt một linh hồn.
Giữa đám lá tẻ ngắt, bỗng ở phía bên kia hồ cách xa đường cái không bao nhiêu, lộ một bông hoa súng màu thiên thanh. Người du khách lơ đãng sẽ không trông thấy nó đâu vì nó không hề rực rỡ. Ai bảo nó không quân tử hơn sen vì sen còn đỏ chói cám dỗ mắt người ta, sen còn tỏa hương thơm để làm người ta quyến luyến, để kích thích dục vọng ích kỷ của người ta khiến người ta hái để ướp trà. Sen còn có duyên nợ với trần thế. Ừ, thì bảo sen là “hoa quân tử” thơm nức hương bên cạnh bùn, để ta gọi súng là “hoa tiên tử”: chẳng bao giờ nó nở nhiều, cả một giải hồ rộng mênh mông chỉ có một mình bông hoa cô lập. Nó không hẹn ngày nở để làm tưng bừng một góc tạo hoá. Nó là nhà ẩn sĩ. Sen biểu hiệu sự cao quý trong sạch của người ở với người, thì hoa súng biểu hiệu sự thanh khiết và cốt cách của một cái gì không phàm tục. “Hoa tiên tử” đáng mọc ở suối Thiên Thai.
Hoa súng mầu thiên thanh, duyên nợ nó với tôi là tất cả một lịch sử. Thuở bé tôi trông thấy nó nở ở trước nhà, trong một cái ao thân mật có lũy tre phía ngoài. Ngõ nhà tôi mở thẳng ra bờ ao, cái ngõ nhỏ, có mái có xà tre đánh đu được, nay tôi còn trông rõ quá. Khi xưa, tựa ở đó tôi mong thầy mẹ tôi đi xa về hoặc dì tôi sang chơi. Lúc ấy tâm hồn còn trẻ của tôi - tôi mới lên sáu, lên bảy - kinh nghiệm sự đời bằng giác quan, tôi cảm nhận vẻ đẹp và một cái gì lâng lâng thanh khiết ở bông hoa súng, nở không biết về mùa nào.
Rồi mười lăm năm không trông thấy thứ hoa đó nữa, bởi một lẽ dễ hiểu là tôi ra ở thành thị. Hằng năm đến tết tôi mua những tấm hình chụp hoặc vẽ những kỳ hoa dị thảo của Tây phương. Rồi cách đây một năm, dạo ấy cũng vào cuối mùa thu, nhân vào chơi làng Triều Khúc ở Hà Đông với một vài người bạn, ở một cái ao nhỏ gần một cái quán đầu làng, tôi lại được trông thấy một bông hoa súng vào lúc vừa vặn nở: vẫn hoa cô lập, ngoi lên mặt nước độ hai gang tay, cánh bao màu phớt nâu, cánh hoa dài thon thon, màu thanh thiên mát mát, làm rạng cả mặt hồ.
Hoa súng trông hôm ấy ở làng Triều Khúc là cô thiếu nữ đẹp vô ngần, khuê các và quý phái.
Rồi năm nay cách ngày ấy một năm, trên một con đường gập ghềnh, ngồi trên chiếc xe đạp, tôi lại trông thấy hoa súng lần thứ ba. Vẫn nó, ý tình như ẩn hiện dưới mầu trời mầu nước, nở êm ru, không yến oanh, không ong bướm, không tỏa hương thơm ngát, bao giờ cũng ưa đơn chiếc.
Hôm nay nó là người tiên nữ tôi gặp một lần nữa ở Đào Nguyên.
Đinh Gia Trinh
“CẢM GIÁC QUÊ”
(Trích báo Thanh Nghị số 74,
ngày 15 tháng 7 năm 1944)
Hay quá. Rất cảm ơn bạn đã post lại bài của Đinh Gia Trinh.
XóaEm sang xin đại ca ít bông súng về chưng nhà đây.Em rất yêu hoa Sen và cũng "chẳng từ" hoa súng.Ngày trước nhà em có một bể nước mưa ở ngay bậc cầu thang trước sân nhà (Nhà em hồi đó có tầng hầm nên phải có mấy bậc cầu thang mới lên được tới nhà).Ở TP dùng nước máy nhiều nên bể chứa nước đó bỏ không.Em xả nước vô nuôi mấy con cá vàng,thả vào đó vài bụi hoa súng nhìn cũng đẹp ra phết.
Trả lờiXóaNhưng không đủ để chấm mắm kho hay nấu canh chua.Hi..hi..Bữa nào phải về nhà đại ca ăn ké 1 bữa cho đã mới được.
hận hạnh được đón tiếp :d
XóaEm có được loài súng tím như trên hình nhà anh K, em vưỡn mê man súng trắng, vì em ưa loài nhỏ nhẻ hoang hoang.
Trả lờiXóaSúng, dù đẹp đấy nhưng người ta vưỡn nói nó là loài bình dân học vụ.
Anh K em hỏi nè:
Trả lờiXóaEm đổi cái tên Uyển Di thành Thorn Bird, nó không cho là răng? How?
Google nó thường ko cho đổi nick, trừ khi em chứng minh được đổi tên mới là có lí do chính đáng (em đang sở hữu một doanh nghiệp, một trang web có tên như thế .. và phải nêu bằng chứng)
XóaBé Di ui, Bloge cho đổi tên tối đa ba lần. Em đã dùng hết tiêu chuẩn rùi.... Đành chấp nhận, hoặc dựng blog khác! :D
Trả lờiXóa