La Paloma - Cánh buồm xa xưa

Nếu Blue Danube là bản hòa tấu được biết đến nhiều nhất trên thế giới, thì về ca khúc, vinh dự này thuộc La Paloma. La Paloma tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là chim bồ câu, được lấy làm tựa bản nhạc là từ một điển tích. Năm 492 trước Công nguyên, Ba Tư kéo quân đánh đánh Hy Lạp. Đoàn chiến thuyền gặp bão, bị chìm. Trên bờ, người ta thấy từ các chiếc thuyền chìm, nhiều con bồ câu bay ra. Đó là những con chim các chiến binh Ba Tư mang theo mình, và khi chủ nhân chết thì chim sẽ bay về nhà báo tin. Biết được điển tích này, ta có thể hiểu ý từ của lời hát tiếng Tây Ban Nha. Nhờ anh Gúc, nghĩa đại khái:

Ngày tôi rời khỏi Habana, lạy Chúa, chả ai hay, ngoài tôi, và một cô nàng dễ thương ..
Này nàng ơi, nếu như mai này có con bồ câu trắng nào đó bay đến đậu trên khung cửa sổ nhà nàng thì hãy dịu dàng với nó nhé, vì đó chính là tôi ..

Julio Iglesias


Phiên bản tiếng Anh của Dean Martin được cho là có ý tứ sát với bản gốc Tây Ban Nha nhất

When I left Havana nobody saw me go
But my little gaucho maid who loves me so
She came down the pathway following after me
That same little gaucho maid that I longed to see
If at your window you see a gentle dove
Treat it with care and welcome it there with love
It may be so I do not deny its glee
Crown it with flowers grant love its hours for me
Oh my darling be mine
Won’t you say that you love me ..



click đọc lyrics

When I left Havana nobody saw me go
But my little gaucho maid who loves me so
She came down the pathway following after me
That same little gaucho maid that I longed to see
If at your window you see a gentle dove
Treat it with care and welcome it there with love
It may be so I do not deny its glee
Crown it with flowers grant love its hours for me
Oh my darling be mine
Won’t you say that you love me
All my passions so tender oh please
surrender your love divine
Ah my darling be mine
Won’t you say that you love me
Oh my passions so tender oh please
surrender your love divine
Oh my darling be mine
Won’t you say that you love me
All my passions so tender oh please
surrender your love divine

Phiên bản tiếng Anh Nina Mouskouri ca ý tứ khác nhiều so với bản gốc.



lyrics

La Paloma (English version)

Tonight, as the moon rises silver above the sea,
I long for the harbour where you wait for me,
Do you, for I know you sorrow when we're apart,
I wish I could send a messenger from my heart.

Then you may find a dove waiting at your window,
Singing a song of love to you at your window,
Let it come in and there as it flies above you,
Know that it's heart is mine and it sings I love you.

Let your sorrow take wings,
Let your heart ever sing love,
As you cherish the memory of our love,
That a dove may bring.

Then you may find a dove waiting at your window,
Singing a song of love to you at your window,
Let it come in and there as it flies above you,
Know that it's heart is mine and it sings I love you.

Một phiên bản tiếng Anh khác nữa, nhan đề No More. Elvis Presley trình bày



lyrics

No more do I see the starlight caress your hair
No more feel the tender kisses we used to share
I close my eyes and clearly my heart remembers
A thousand good-byes could never put out the embers

Darling I love you so and my heart forever
Will belong to the memory of the love that we knew before
Please come back to my arms, we belong together
Come to me let’s be sweethearts again and then let us part no more.

No more do I feel the touch of your hand on mine
No more see the lovelight making your dark eyes shine
Oh how I wish I never had caused you sorrow
But don’t ever say for us there is no tomorrow

Darling I love you so and my heart forever
Will belong to the memory of the love that we knew before
Please come back to my arms, we belong together
Come to me let’s be sweethearts again and then let us part no more.

Phiên bản tiếng Pháp với Nana Mouskouri et Mireille Mathieu



lyrics

Le soir ma mère nous chantait quand j'étais enfant
L'histoire d'un bateau perdu et d'un oiseau blanc
Un jour le bateau s'en va droit vers l'océan
Et seule, le cœur plein d'amour une fille attend
Le marin lui a dit : "n'oublie pas je t'aime"
L'hiver et le printemps elle attend quand même
Elle voit un oiseau blanc se poser près d'elle
Qui portait quelques mots au creux de son aile

La paloma adieu, adieu c'est toi que j'aime
Ma vie s'en va mais n'aie pas trop de peine
Oh mon amour adieu !
La paloma adieu, adieu c'est toi que j'aime
Ma vie s'en va mais n'aie pas trop de peine
Oh mon amour adieu !
Elle prend tout contre son cœur le bel oiseau blanc
Tout deux ils s'ont repartis droit vers l'océan
L'amour ne meurt jamais j'ai vue deux colombes
S'envoler vers la mer et que la nuit tombe
La paloma adieu, adieu c'est toi que j'aime
Ma vie s'en va mais n'aie pas trop de peine
Oh mon amour adieu !
La paloma adieu, adieu c'est toi que j'aime
Ma vie s'en va mais n'aie pas trop de peine
Oh mon amour adieu !

Ở Việt Nam từ rất lâu đã có bản tiếng Việt có tên Cánh Buồm Xa Xưa. Mời nghe Duy Quang



lyrics

Cánh Buồm Xưa - La Paloma

Vi vu
Ðồi thông reo, xao xác lá chiều rơi, Thu về.
Em ơi
Cánh buồm xa ngày xưa vướng bao nhiêu lời thề.
Xa xa
Ðàn chim uyên giăng cánh giữa trời mây tung hoành,
Sương lam
Lăng chìm trong hoàng hôn khi tâm tư tan tành.
. . . .
Thuyền ai đang lênh đênh
Vượt sóng biếc cho ta vơi cơn sầu
Ai đang đắm đuối trên lưng muôn con sóng xanh bạc đầu
Biệt ly sao chua cay làn mắt ướt, tóc xanh nay phai mầu.
Nhớ mãi, nhớ mãi ôi môi em cười khi bước sang con tầu.
. . . . .
Yêu em qua chuỗi ngày thơ
Mà lòng giờ còn vương vấn nhớ
Nhớ người xưa, chiều nay mình ta
Ngồi ước mơ được duyên se sắt đôi lòng
Thu ơi !
Sau mấy lần qua song để lòng người tàn theo năm tháng,
Ý thu như trách lòng người sao mau lãng quên
Chiều nay Thu vẫn mơ màng.

Theo một số người, ví dụ nhạc sĩ Thành Trang, lời Việt này do Từ Vũ soạn. Lời trên đây lấy từ trang Phamduy2010.com, ở đó ghi do Phạm Duy soạn lời Việt.

Tác giả bản nhạc là nhạc sĩ Tây Ban Nha Sebastian de Iradier y Salaverri (1809 – 1865), tên khó nhớ nên sau này một nàh xuất bản đã đề nghị bút hiệu Sebastian Yradier. Cuối những năm 185x ông đến Cuba chơi.  Ở lại một thời gian ngắn thôi nhưng nghe đâu cũng kịp yêu một cô gái địa phương. Để khi trở lại Tây Ban Nha ông viết ca khúc có tựa Canción americana (bài ca của người châu Mỹ) trên điệu nhạc Habanera đặc sản của hòn đảo xinh đẹp nơi ông vừa đánh rơi một mối tình .. Năm 1864 tác phẩm được in lại trong tuyển tập Fleurs d’Espagne gồm 25 bài hat của ông, do nhà Heugel xuất bản tại Paris. Năm sau ông mất, ko kịp thấy đứa con tinh thần chỉ ít lâu sau đã được đón nhận khắp nơi. Ban đầu, bản nhạc được người Mexico yêu thích, ca hát khắp nước. Từ Mễ, bản nhạc lan rộng ra khắp thế giới. Rất nhiều nơi như Afghanistan, Spain, Hawaii, the Philippines, Germany, Romania, .. bản nhạc được xem như dân ca bản địa. Trải qua năm tháng, Paloma khi nổi khi chìm, nhưng ko bao giờ thiếu người yêu thích .. Ngày nay, bản nhạc đã được cover vượt xa con số 1600 lần của bản Yesterday mà Guiness đã từng ghi nhận chính thức; với hàng trăm phiên bản bằng nhiều thứ tiếng. Nói chung hầu hết các lời mới ko giữ lại ý tứ của bản gốc, nhưng tinh thần thì vẫn thế - nói về tình yêu, sự chia ly, nỗi nhớ nhung, niềm sinh tử .. Cả điệu nhạc gốc habanera người ta cũng ko còn giữ lại, mà thường chơi theo điệu tango, rumba ..

ref: wiki, t-van.net, lyrics.com
* tranh: Acquaintance by Volegov