Tôi đi tìm bóng của tôi

Mưa rả rích, ngồi đọc lại mấy bài thơ cũ của Linh Phương

Đừng mưa nữa nhé

Đừng mưa nữa nhé !
Mưa ơi
Để em ướt áo
phai rồi màu xưa
Ngậm ngùi là
lúc tiễn đưa
Lần đi
mấy chục năm
chưa hết buồn
Đừng mưa nữa nhé !
Mùa sang
Chợ đời em bước
muộn mằn tình tôi
Yêu thì yêu
chỉ vậy thôi
Trách người lỡ trách
một lời cũng đau
Thôi thì
xin hẹn kiếp sau

Linh Phương, 1970
thời điểm viết bài thơ

Linh Phương tên thật Đoàn Văn Nhơn sinh năm 1949 tại Sài Gòn, lớn lên học hành tại đấy, nhưng quê quán ở Thừa Thiên. Thủa còn là học sinh trung học ông đã ham mê văn nghệ, tham gia thành lập bút nhóm, ra tập san, in thơ roneo. Lớn lên nhập ngũ, vào binh chủng Thủy Quân Lục Chiến, ông vẫn tiếp tục làm thơ gởi đăng báo khá thường xuyên. Hiện sống ở Kiên Giang. 

Đã cho in 7 tập thơ, không kể một số tập in chung, trong đó có 2 tập in từ trước 1975.

Tên tuổi Linh Giang được biết đến nhiều sau scandal Phạm Duy phổ nhạc một bài thơ của ông mà không ghi tên tác giả. bài hát Kỷ Vật Cho Em

Bài hát qua giọng ca Thái Thanh càng thêm thê thiết, vừa khớp với tâm trạng bi quan, chán nản của dân miền Nam, đặc biệt giới thanh niên, svhs cũng như lính tráng bấy giờ - bài hát ra đời năm 1971, sau trận Hạ Lào thảm khốc - nên rất được ưa chuộng. Hình như chính quyền lúc ấy cũng có lệnh cấm, nhưng nếu có cũng chỉ cấm được trên đài phát thanh, còn thì đi đâu cũng nghe hát - từ phòng trà ca nhạc, quán cafe đến hiên nhà, những lúc bạn bè tụ bạ...

Bài hát quá nổi tiếng, nên báo chí đua nhau khai thác chuyện "cầm nhầm", xông vào xâu xé gã hippy già (biệt danh thường gọi Phạm Duy bấy giờ) "ma giáo", có báo còn tự thay mặt nhà thơ dọa lôi nhạc sĩ ra tòa. Phạm Duy sau đó cũng đã sửa chữa thiếu sót, viết thư xin lỗi, ghi tên nhà thơ vào các lần phát hành sau, và không quên trả tác quyền khá hậu hĩnh. Khoảng mười năm trước câu chuyện lại rộ lên lần nữa, và tác giả Linh Phương đã có viết một bài báo kể lại câu chuyện, ở đây. Nguyên tác bài thơ

ĐỂ TRẢ LỜI MỘT CÂU HỎI

Em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời mai mốt anh về
Không bằng chiến thắng trận Pleime
Hay Đức Cơ- Đồng Xoài- Bình Giả


Anh trở về hàng cây nghiêng ngã
Anh trở về hòm gỗ cài hoa
Anh trở về bằng chiếc băng ca
Trên trực thăng sơn màu tang trắng
Mai trở về chiều hoang trốn nắng
Poncho buồn liệm kín hồn anh
Mai trở về bờ tóc em xanh
Vội vã chít khăn sô vĩnh biệt


Mai anh về em sầu thê thiết
Kỷ vật đây viên đạn màu đồng
Cho em làm kỷ niệm sang sông
Đời con gái một lần dang dở

Mai anh về trên đôi nạng gỗ
Bại tướng về làm gã cụt chân
Em ngại ngùng dạo phố mùa xuân
Bên người yêu tật nguyền chai đá

Thì thôi hãy nhìn nhau xa lạ
Em nhìn anh – ánh mắt chưa quen
Anh nhìn em - anh cố sẽ quên
Tình nghĩa cũ một lần trăn trối

20/2/1970

*

So với bài thơ, lời nhạc cô đọng hơn. Đặc biệt Phạm Duy đã thay đổi chữ Không [bằng chiến thắng Pleime] thành Có thể [bằng chiến thắng Pleime] khiến ý tứ bài thơ cũng thay đổi phần nào. Đỡ bi thiết hơn. Khách quan hơn. Vì thật ra trong thực tế cũng rất nhiều khi anh trở về với vòng hoa chiến thắng, với hoa mai thêm vào trên ve áo (*). Nếu ai cũng trở về bằng hòm gỗ cài hoa, bằng nạng gỗ .. ai dám ra trận ? Bài thơ là một cái nhìn quá khích của một người phản chiến.


Tiếc thương . ảnh Nguyễn Ngọc Hạnh.

Đọc thêm một bài thơ lính của Linh Phương

Hành quân

Dăm thằng đánh trận. Dăm thằng chết
Chỉ sót mình ta cứ sống nhăn
Đù má nhiều khi buồn hết biết
Lo mãi sau này cụt mất chân

Mấy tháng hành quân chưa ngơi nghỉ
Tóc tai dài thượt giống người rừng
Kinh Kha vác súng qua Dịch Thủy
Thề chẳng trở về với tay không

Chiến hữu ta toàn dân thứ dữ
Uống rượu say chửi đổng dài dài
Bồ bỏ. Tức mình xâm bốn chữ
Hận kẻ bạc tình trên cánh tay

Chiều qua sém chết vì viên đạn
Du kích bên sông bắn tỉa hù
Cũng may gặp phải thằng cà chớn
Thấy mặt ta ngầu bắn đéo vô

Nhớ hôm bắt được em Việt Cộng
Xinh đẹp như con gái Sài Gòn
Ta nổi máu giang hồ hảo hán
Gật đầu ra lệnh thả mỹ nhân

Mai mốt này đây nơi trận tuyến
Gặp ta em bắn chớ ngại ngùng
Cuộc chiến đâu dành cho nhân nghĩa
Đời nào đạo lý với bao dung

Cũng là cái giọng ngang tàng khinh bạc như Nguyễn Bắc Sơn. Bản trên mạng không thấy ghi năm sáng tác, nhưng đoán chừng cũng khoảng đầu 197x, cùng thời với Chiến Tranh VN và Tôi. Không rõ họ có chịu ảnh hưởng gì nhau không, nhưng đọc lại một số thơ lính thời ấy, giọng điệu ngông nghênh bất cần như thế không phải hiếm. Vẫn là cái tâm trạng chung

Đi hành quân rượu đế vẫn mang theo
Mang trong đầu những ý nghĩ trong veo
Xem cuộc chiến như tai trời ách nước
Ta bắn trúng ngươi vì ngươi bạc phước ..
(Chiến tranh VN và Tôi - Nguyễn Bắc Sơn)

Không biết anh chàng TQLC Linh Phương có nói dóc không, rằng thả cô VC vì cổ xinh đẹp ! - như vừa nói dóc trước đó, rằng du kích bắn không trúng anh vì thấy mặt ta ngầu bắn đéo vô. Nhưng nhớ lại những chuyện kể lính ngụy mổ ruột moi gan tù binh nhậu trong một số sách báo cách mạng không khỏi buồn cười.

Bỏ đi, Đọc thơ tình của Linh Phương vui hơn. Trong một hồi ký đăng trên trang Đặc Trưng, thấy ông cũng rất đào hoa


Hôm kia

Hôm kia em đọc thư tình
Bướm len lén đậu vai nhìn bâng khuâng
Cỏ hoa núp dưới gót hồng
Thầm khen mười ngón chân trần trắng tươi
Gió đừng thổi nữa gió ơi !
Mây đang che nắng nương bờ ngực thơm
Nơi chỉ dành để anh hôn
Nơi chỉ dành để anh thương em hoài
Nơi chỉ dành để bàn tay
Của anh nằm ngủ mê say một đời
Hôm kia ngâu rớt giữa trời
Thấy em đọc lại những tờ thư xưa
Trúc Đào buồn hỏi giọt mưa
Cớ sao người cũ giờ chưa hết buồn ?

Nơi chỉ dành để bàn tay .. Đọc câu thơ không khỏi nhớ bài thơ Chổ đặt của Mai Thảo. Mấy hôm trước nghe lại một chương trình gì đấy trên VOVN, Phương Hoa kể là nghe người ta bảo bài ấy Mai Thảo viết khi gặp lại Thái Thanh trên đất Mỹ. Không biết nhớ có nhầm không, và thực hư như nào. Đọc tiếp một bài thơ cũng khá ỡm ờ nữa của Linh Phương

Ngẫu Hứng Áo Hai Dây

Ngày em
mặc áo hai dây
Tóc thơm lơ lửng
bờ vai trắng ngần
Vói tay anh
hái tầm xuân
Biếc xanh mà giữ
giòn tan nụ cười
Tương tư
từ lúc em ngồi
Ngực hoa lụa mỏng
ơ hờ cau non
Thẫn thờ
anh khẽ môi hôn
Đất trời đảo lộn
càn khôn quay cuồng
Anh về
giữ lấy mười thương
Câu ca dao cũ
ngàn năm nhớ hoài
Hớp hồn anh
chạm bờ vai
Ngày em mặc áo
hai dây gọi tình
Thu chưa tím ngõ
nhà mình
Anh mơ cởi áo
che quỳnh yêu em


Bài thơ sau viết cho một người yêu cũ ?

Người Đàn Bà Đa Đoan

Hãy tự dỗ mình bằng nước mắt
Mỗi khi em tìm thấy niềm vui
Hãy tự dỗ mình bằng nụ hôn môi
Mỗi khi cầm trên tay một bông hoa đỏ
Như thời còn trẻ dại

Hãy tự dỗ mình bằng bóng đêm và nỗi khát khao rực cháy
Được yêu người đàn ông đích thực cũng yêu em
Mà thôi !
Em hãy tự dỗ mình bằng một trái tim
Vừa mọc mầm xanh hy vọng


Yêu người cho lắm, cuối cùng rồi cũng đi tìm bóng của mình. Nhưng dường như nhà thơ đã không tìm lại được.

Tôi Đi Tìm Bóng Của Tôi

Cũng đành
nước mắt chảy quanh
Tôi ôm siết
giấc mơ tình mà ru

À ơ…
chiếc lá tương tư
Vàng thu từ thuở
tôi khù khờ yêu
Biết rằng
đời sẽ hắt hiu
Nên bàn chân
cứ liêu xiêu lối về
Hết thời
cuồng dại si mê
Tôi đi tìm lại
câu thề đánh rơi
Cũng đành
giấu hạt lệ khô
Tôi đi tìm bóng của tôi
một thời
Về nơi
cuối đất-cùng trời
Mới hay bóng
đã chết rồi trong thơ
Từ ngày
em trả lại tôi
Những câu oán trách
đành thôi ngậm ngùi
Chỉ mong em
chọn đúng người
Chỉ mong em
chọn đúng người
để yêu

Bóng đã chết. Bởi đã yêu quá nhiều ? Không còn ai, thôi đành ..

Uống Rượu Một Mình

Nhìn thiên hạ
nghĩ lại mình
Cầm ly rượu uống
nhục
vinh
là thường
Miếng mồi
đùa giỡn dưới trăng
Anh đùa giỡn
chuyện áo cơm một thời
Biết rằng
có những câu thơ
Làm tim bật máu
khóc đời gian nan
Thưa em
thưa với Sài Gòn
Ngày anh xế bóng
mộng tàn theo mơ
Tóc bạc rồi
Linh Phương ơi !
Nụ cười trai trẻ
bây giờ xa xăm
Cầm ly rượu uống
đau lòng
Thương mình tay trắng
đêm nằm buồn hiu


nhà thơ Linh Phương (1949 - )

(*) Thời trước 1975 ở Nam, mỗi lần thắng trận trở về các đơn vị thường tổ chức mừng chiến thắng, ở đó người ta mời một số thiếu nữ xinh đẹp đến quàng vòng hoa cho các chiến sĩ có thành tích. Trong dịp này ai xuất sắc cũng được thăng cấp. Hoa mai vàng là lon cấp úy, hoa mai trắng là long cấp tá. 


Một anh lính được quàng vòng hoa chiến thắng.