Đề minh tinh hậu diện nhất tuyệt

題銘旌後面一絕 

嗟我和娘是一人，
如何相合遽相分。
娘攜一半清香去，
留我癡狂一半身。
范阮攸

Âm

Ta ngã hoà nương thị nhất nhân, 

Như hà tương hợp cự tương phân.

Nương huề nhất bán thanh hương khứ,

Lưu ngã si cuồng nhất bán thân.

Nghĩa:  Bài tứ tuyệt đề sau minh tinh

Ôi! Ta với nàng là một người, cớ sao vừa hợp lại đã vội vàng chia tay nhau,
Nàng mang một nửa thơm tho trong trẻo đi mất, để lại ta một nửa thân si dại.

Tạm dịch

Ta với nàng như chỉ một thôi,
Ôi sao mới hợp đã tan rồi.
Nàng đi mang nửa hồn thơm thảo,
Để lại ta đây dại nửa người.

Chú

-          銘旌 minh tinh. Tấm vải hoặc giấy, viết họ tên chức hàm người chết. Ta thường gọi là cái triệu. Minh: khắc vào, ghi chép, Tinh: lá cờ nhỏ.

Phạm Nguyễn Du 范阮攸 (1740-1786), làm quan tới chức Đông các đại học sĩ thời Lê Cảnh Hưng. Năm 1786, quân Tây Sơn tiến ra Bắc, Phạm Nguyễn Du mộ quân chống lại, chưa được bao lâu thì bệnh mất.

Bài thơ trên đây trích trong tập Đoạn trường lục, có thể xem là cuốn nhật ký bằng thơ của tác giả, ghi lại những nỗi đau xót, nhớ nhung với người vợ vừa mới mất. Vợ ông là Nguyễn Thị Đoan Hương người cùng huyện Nghi Lộc, Nghệ An. Hai người chung sống được 12 năm thì bà mất vì bệnh đậu mùa, lúc mới 28 tuổi. Ông bấy giờ 33.

Đọc câu cuối, không khỏi nhớ đến hai câu thơ của Hàn Mạc Tử:

Người đi, một nửa hồn tôi mất,
Một nửa hồn tôi bỗng dại khờ.

Giản thể

嗟我和娘是一人，如何相合遽相分。
娘携一半清香去，留我癡狂一半身。