Chăn vịt ở phương Nam . Mường Mán

Để kiếm sống nhà thơ Việt Nam làm thật lắm nghề - chạy xe ôm, đạp xích lô, đi ăn mày, giữ xe đạp .. và cả đi chăn vịt

Chăn Vịt Ở Phương Nam

Tôi người trai Sông Hương
Lưu lạc về Sông Hậu
Như chim mỏi cánh đậu
Trên vồng đất quê em

Chòi tôi che hướng đông
Che dùm tôi ngọn gió
Em đùa: Anh chiếc lá
Bị bão dạt về Nam

Tôi đùa: thời buổi khó
Đi đâu để trốn buồn?
Thôi đành đi chăn vịt!
Em bảo: Thế mà hơn

Vịt tôi chăn trăm con
Ngày lùa đi trăm ngã
Bạn tôi, trăm tim nhỏ
Bạn tôi, trăm linh hồn
Theo tôi, qua thời khó

Thương mình em cô đơn
Ngày đưa võng ru con
Mong chồng nơi biên giới
Mà chiến chinh tưởng lụi
Ai ngờ vẫn còn dài!

Em buồn sợi tóc mai
Dài bằng cơn nắng sớm
Em buồn: cây nhang ngún
Cháy khuya sầu mênh mang

Mỗi ngày tôi lùa vịt
Qua cánh đồng thênh thang
Buồn tôi khua gậy múa
Hát cùng bèo trôi sông
Ngóng giùm em phương đó
Coi chồng về hay không

Bài thơ được Châu Đình Ân phổ nhạc, mời nghe chính tác giả trình bày cùng Khánh Ly



Tác giả bài thơ là Mường Mán nhưng ông chả dính dáng gì với người Mường người Mán, mà dân Huế chính gốc như ông giới thiệu ở đầu bài.

Tôi người trai sông Hương.

Mường Mán tên thật Trần Văn Quảng, sinh 20/5/1947 tại An Truyền - tức làng Chuồn rượu đế vang danh xứ Huế. Ông có thơ, truyện đăng báo từ 1965, đến những năm đầu thập niên 1970 đã nổi tiếng là nhà văn của tuổi học trò với hai truyện dài Lá Tương Tư và Một Chút Mưa Thơm (cùng in 1974) và hàng chục truyện ngắn, hàng trăm bài thơ, trong đó có những bài học trò thường chép tay tặng nhau thay lời muốn nói.

Qua Mấy Ngõ Hoa   

chim vỗ cánh nắng phai rồi đó
về đi thôi o nớ chiều rồi
ngó làm chi mây trắng xa xôi
mắt buồn quá chao ơi là tội

tay nhớ ai mà tay bối rối
áo thương ai lồng lộng đôi tà
đường về nhà qua mấy ngõ hoa
đừng có liếc mắt nhìn ong bướm

có chi mô mà chân luống cuống
cứ tà tà ta bước song đôi
đi một mình tim sẽ mồ côi
tóc sẽ lệch đường ngôi không đẹp

để tóc rối cần chi phải kẹp
nắng sẽ chia nghìn sợi tơ huyền  
buộc hồn o vào những cánh chim
bay lên đỉnh lòng anh ngủ đậu

cứ mím môi rứa là rất xấu
o cười tươi duyên dáng vô cùng
cho anh nhìn những hạt răng xinh
anh sẽ đổi ngàn ngày thơ dại

mi khẽ chớm nghĩa là sắp háy
háy nguýt đi giận dỗi càng vui
gót chân đưa guốc mộng bồi hồi
 anh chợt thấy trần gian quá chật  

không ngó anh,răng nhìn xuống đất
đất có chi đẹp đẽ mô nờ?
theo nhau từ hôm nớ hôm tê
anh hỏi mãi răng o không nói

tình im lặng:tình cao vời vợi
hay nói ra sợ dế giun cười
sợ phố ghen đổ lá me rơi
sợ chân bước sai hồi tim nhip ?

cứ khoan thai rồi ra cũng kịp
vạn mùa xuân chờ đón chung quanh
vạn buổi chiếu anh vần lang thang
vẫn theo o về giờ tan học

từ bốn cửa đông tây nam bắc
tới bốn mùa xuân hạ thu đông
theo nhau về như sáo sang sông
như chuồn chuồn có đôi có cặp

chim chìa vôi chuyền cành múa hát
trên hư không ve cưới mùa hè
o có nghe suốt dọc đường về
sỏi đá gọi tên người yêu dấu

hoa tầm xuân tím hoang bờ giậu
lòng anh buồn chi lạ rứa thê!
nón nghiêng vành nắng chết đê mê
anh mê sảng theo chiều tắt chậm

chiếu đang say vì tình vừa ngấm
hai hàng cây thương nhớ mặt trời
chiều ni về o nhớ thương ai
chiều ni về chắc anh nhuốm bệnh

thuyền xuôi dòng ngẩn ngơ những bến
anh như là phố đứng trông mưa
anh như là quế nhớ trầm xưa
sợ một mai o qua mất bóng

một mai rồi tháng năm sẽ lớn
o nguôi quên những sáng trời hồng
o sẽ quên có một người mong
một kẻ đứng dọc đời trông đợi

còn nhớ chi ngôi trường con gái
lớp học sầu, ô cửa, giờ chơi
cặp sách quăng mô đó mất rồi
vì o bận tay bồng tay bế

chuyện hôm nay sẽ thành chuyện kể
những lúc chiều đem nắng sang sông
o bâng khuâng nhè nhẹ hỏi lòng
mình nhớ ai mà buồn chi lạ!

chim vỗ cánh nắng phai rồi đó
về đi thôi o nớ chiều rồi
ngó làm chi mây trắng xa xôi
mắt buồn quá chao ơi là tội

Bài thơ đăng trên tờ Tuổi Ngọc khoảng đầu 197x, về sau đã được Hoàng Tú Nguyên phổ nhạc. Nghe Vân Khánh ca



Sau 1975, ông lưu lạc đến tận phương Nam chăn vịt kiếm sống, được ít lâu thì về Phương Nam làm trình bày sách .. Năm 1989 ông trở lại văn đàn với 4 tác phẩm Hồng Hạ (tiểu thuyết, 1989); Thương nhớ người dưng (1989); Kiều Dũng (tiểu thuyết, 1989); Ngon hơn trái cấm (tiểu thuyết, 1989). Cho đến nay ông đã cho in khoảng hai chục tập truyện, 4 kịch bản phim truyền hình, hai tập thơ ..

Hiện ông sống ở Sài gòn, mở Quán Ruốc chuyên phục vụ các món ăn Huế. Ngoài ra ở đấy còn trưng bày tranh của chính ông vẽ.

Đọc thêm vài bài thơ dễ thương của ông


Con gái

Con gái là chúa ngây thơ
Đã tròn mười bảy cứ vờ mười ba
Đã bảo rất ghét người ta
Đôi con mắt cứ thật thà đong đưa
Đang nắng sớm bỗng mưa trưa
Bao nhiêu thời tiết chẳng vừa màu pha

Để vẽ lúc tươi như hoa
Khi hờn như bão giông và vân vân
Con gái tứ thơ bâng khuâng
Khiến con trai bước lạc vần chiêm bao
Thoáng gặp, muối ngỡ ngọt ngào
Điệu đàng gừng vội trốn vào lời ca
Con gái khác với quê nhà
Sao xa cứ nhớ như là... tha hương.


Xin

xin em một sợi lông măng
mai sau già yếu xỉa răng đỡ buồn

một mai lỡ có xa nguồn
buộc tim chung với củi buồn lênh đênh.
(Dịu Khúc)

Mắt Lá

Hình như có mùa đông rất vội
Theo áo em về mấy bữa nay
Giòng sông xanh quá đôi bờ sóng
Ta bỗng nghe lòng chớm theo may

Hình như có đôi mắt đi lạc
Len nhẹ vào tim một thoáng cay
Tình như là bụi hư không ấy
Phủi mãi, mà sao nhớ vẫn đầy

Hình như người ấy không đi lẻ
Có bạn lâu rồi ta đâu hay
Chiều nay qua phố nghe chim kể
Mới biết lòng không nhẹ hơn mây

Chục tách café trong quán đợi
Chẳng đắng bằng một thoáng mong ai
Chiều bâng khuâng rụng đôi bờ lá
Ngỡ mắt người dưng lúng liếng bay


Tình Đôi Khi

Tình đôi khi là muối
Chắt lọc từ tháng năm
Qua sông dài biển rông
Còn nguyên vị ngọt đằm

Tình đôi khi là ngọc
sáng hơn cả trăng rằm
Rồi không dưng chợt mất
Hóa nghìn trùng xa xăm

Tình đôi khi là đạn
Bắn vỡ lòng giá băng
Khiến trái tim câm điếc
Biết cười và nói năng

Tình đôi khi là tội
lạnh thầm trên gối chăn
Không ai ngoài chiếc bóng
Dỗ dành ta ăn năn

Tình đôi khi thoáng chốc
Mà ngậm ngùi trăm năm
Em đã từng đâu đó
Anh mãi còn long đong


Thơ viết ở Đà Lạt

Chợt thấy đôi khi lòng là quán
Trống tênh dăm ghế bụi mốc cời
Chờ nhau
Bếp đã thành tro nguội
Tay cũng đành
Mười ngón pha phôi

Chợt thấy đôi khi lòng là sóng
Cuốn tim bay theo bước chân người
Ngã bảy ngã ba
Tình mất bóng
Ngậm riêng mình nửa mảnh
Trăng phai

Chợt thấy đôi khi đời quá mệt
Ta rủ ta lên núi rong chơi
Cám ơn em
Đóa quì độ lượng
Đã hồn nhiên
Mở cửa đất trời...


Chiều Đại nội

Chậm bước theo mưa chiều Đại nội
Luồn qua cửa phủ ngắm thu phai
Đường xưa khoác áo rêu phong ngủ
Còn thức đâu đây những dấu hài?

Trầm mặc bên hồ bông sứ rụng
Mơ màng công chúa hát Nam Ai
Phím vỡ tơ chùng tình dẫu muộn
Tạ lòng nhau một thoáng hương bay