Sơn trung

山中                      

長江悲已滯,         Trường Giang bi dĩ trệ,       

萬里念將歸.         Vạn lý niệm tương quy.       

況屬高風晚,         Huống thuộc cao phong vãn,       

山山黃葉飛.         Sơn sơn hoàng diệp phi.       

王勃。                      Vương Bột.

Giản thể. 长江悲已滞，万里念将归。 况属高风晚，山山黄叶飞。

Nghĩa: Trong núi

Sông Trường Giang như bị ứ nghẹn lại vì nỗi lòng buồn đau.
Ở nơi xa cách quê nhà vạn dặm chỉ mong sớm được trở về nhà.

Nhất là vào lúc chiều thu có gió từ trên núi cao thổi,
Khắp núi lá vàng bay.

Tạm dịch:

Trường Giang lòng ứ nghẹn,

Muôn dặm ngóng đường về.

Chiều gió thu lồng lộng,

Lá vàng bay bốn bề.

Chú.

- 長江 Trường Giang = tên thường gọi của sông Dương Tử, con sông dài nhất của Tàu (gần 6.5 ngàn km)

- 山中 sơn trung = trong núi. Nhan đề bài thơ, có tài liệu ghi: 思歸 tư quy = mong về nhà.

- 滯 trệ: ứ đọng.

- 萬里 vạn lí = vạn dặm; rất xa. 念將歸 niệm tương quy: tưởng đến lúc được về nhà.

- 況屬 huống thuộc = huống là. 高風 cao phong: chỉ 秋風 gió thu, thổi từ núi cao.

王勃 Vương Bột (649-675) tự Tử An 子安, hay thơ từ nhỏ, được người đời liệt vào nhóm Sơ Đường tứ kiệt (Bốn nhà thơ kiệt xuất thời Sơ Đường, gồm Vương Bột, Dương Quýnh, Lư Chiếu Lân và Lạc Tân Vương), lừng danh với bài Đằng vương các tự (Lạc hà dữ cô lộ tề phi, Thu thủy cộng trường thiên nhất sắc .. ). Tài hoa, nhưng đoản mệnh, chết khi mới 27 tuổi, trên đường đi thăm cha ở Giao Chỉ (tên nước ta bấy giờ) về bị chìm thuyền. Tương truyền xác ông được dân vớt lên chôn ở Nghệ An.

*

Chép thêm mấy bản dịch thơ trên mạng (trang thivien . net, ..) mọi người đọc cho vui

Trường giang sầu lắng đọng,
Nghìn dặm vẫn mong về.
Gió chiều tà lồng lộng,
Lá vàng khắp sơn khê.
(Cao Nguyên)

*

Sông dài buồn chậm chảy,
Vạn dặm ngóng ngày về.
Mùa thu gió đã vãn,
Núi lá vàng tái tê.
(Trọng Vũ)

*

Lang bạt chốn Trường giang
Quê hương ngút dặm ngàn
Chiều thu dào dạt gió
Khắp núi lá rơi vàng
(Nguyễn Hữu Vinh)

*

Trường Giang sầu lắng trong lòng
Đường xa muôn dặm nhớ mong ngày về
Chiều buông gió lộng lê thê
Lá vàng quanh núi bốn bề tung bay.
(Hải Đà)

----

post 11/14/21

edit: 9/27/22

Washington, rừng thu. 10/2021 (Giap Le)