Tạ tình

Hôm trước nghe lại Xa Khơi, bài hát gắn liền với tên tuổi Tân Nhân (1932-2008), nổi tiếng từ thời 195x. Chuyện tình của cô với nhac sĩ Hoàng Thi Thơ (1929 - 2001) chắc nhiều người cũng đã nghe: Hai người cùng quê Quảng Trị, đi kháng chiến cùng hoạt động văn nghệ quen biết nhau, yêu nhau. Trong một lần Hoàng Thi Thơ về nhà xin tiền định đưa cô theo ra Hà Nội học Văn Khoa thì biết tin hai người anh vừa mới bị Việt Minh giết. Ông bỏ kháng chiến vào Sài gòn, mang theo hai người cháu mồ côi (chính là tỉ phú Hoàng Kiều và nhạc sĩ Hoàng Thi Thao sau này). Tân Nhân bụng bầu vẫn tiếp tục theo kháng chiến, tập kết ra Bắc; về sau lấy người khác, con cái thành đạt, bản thân cũng có nhiều danh vọng ..

Hoàng Thi Thơ vào Sài gòn ban đầu đi dạy tiếng Anh, dạy nhạc kiếm sống, về sau lập ban nhạc, tổ chức Đại nhạc hội, mở phòng trà .. Ông là một trong những nhạc sĩ thành công nhất ở Nam bấy giờ, từng đại diện VNCH dẫn những đoạn ca nhạc đi giao lưu văn hóa ở nhiều nước: Thái, Nhật, Đài Loan, Singapore, Anh, Pháp, .. Ông đang dẫn đoàn lưu diễn ở Nhật thì xảy ra sự kiện 30/4/75. Ông qua Mỹ định cư từ đó. Ông và Phạm Duy là hai nhạc sĩ từng bị tuyên án tử hình trên đài Giải Phóng. Sau 1975 cả một thời gian dài nhạc phẩm của hai ông bị cấm tuyệt. Từ 199x lệnh cấm mới cởi bỏ dần ..
Hoàng Thi Thơ sáng tác nhiều, được số đông thính giả ưa thích. Ông hình như cũng là người đầu tiên ở VN tổ chức các đoàn ca nhạc kịch, hát có múa minh họa ..

Nhớ hồi bé, trong các buổi ca kịch ở quê, bao giờ cũng nghe các anh chị biểu diễn bài Gạo Trắng Trăng Thanh, bọn con nít hay chế lại thành

Ai đang đi, trên cầu ga,
rớt xuống sông ướt cái quần nilon
Vô đây em, đợi quần khô anh sẽ đưa em về ..



Giờ nghe lại, thấy như hiện ra trước mắt không khí thanh bình thuở ấy: Bấy giờ trong làng chưa có máy xay, nên vào các đêm trăng, người ta tổ chức xay lúa giã gạo (vừa mát, vừa tiết kiệm dầu đèn). Các anh chị vừa làm vừa hò hát, bọn con nít chúng tôi cũng chơi đủ trò quanh quẩn gần đó, để chực chén chè đậu, chén cháo gà hay mấy củ khoai lang .. đãi thợ.

Giờ nghe lại thì thấy thích. Nhưng thời thanh niên thiệt tình rất ghét. Nghĩ cũng buồn cười, giờ lớn tuổi, nghe gì cũng thấy ít nhiều có cái hay. Thời trẻ thì không thế, gì cũng hoặc yêu hoặc ghét, ko có con đường thứ ba, chiết trung, yêu một tí ghét một tí .. Nhạc Việt thì chỉ nghe nhạc tiền chiến, nghe PD, TCS, TCP, LUP, NTM, .. ghét cay ghét đắng nhạc sến rũ rượi, hay nhạc rock điếc tai, nhạc twist nhảy nhót ồn ào .. Nói riêng, nhạc Hoàng Thi Thơ thì chế giễu là nhạc cà lăm!

Trên đồng lúa vàng, một bầy sơn ca. Trên đồng lúa vàng, chỉ mình đôi ta. Chỉ mình đôi ta, nhìn mây mây ngập ngừng. ..

Tôi yêu, yêu cô con gái với mái tóc huyền, má lúm lúm đồng tiền với nốt nốt ruồi, ruồi duyên, ..

Thuở ấy xa xưa có một nàng một nàng thiếu nữ. Một đóa hoa hồng tình phơi phới tuổi mới trăng tròn. ..

Ô ! ô ! sáng hôm nay trên quê hương tôi, quê hương xinh xinh quê hương hữu tình, quê hương xinh xinh quê hương hòa bình, ..

Từ kiếp nào ta ngỡ bơ vơ
Người ân tình sao nỡ xa ta
Từ kiếp nào tình nỡ tình sầu
Và lòng thì ngỡ lòng buồn
Lòng ngỡ lòng buồn vì lòng tìm mãi tình hồng
Tìm mãi tình hồng mà tình thì mãi mịt mùng
Ai đi tìm ai suốt đời.
Ai đi tìm ai suốt đời ...

Thế, nhưng giờ nghe lại, nhiều khi tự nhiên nước mắt cứ rưng rưng .. buồn cười thế.