Tao Đàn - Thi Nhac Giao Duyên

Strong dream - tranh Paul Klee

Chương trình Tao Đàn là một chương trình thơ nhạc phát tên đài phát thanh Saigon, do Đinh Hùng và Thanh Nam, Thái Thủy, Tô Kiều Ngân .. thành lập năm 1955.

Nhà văn Phan Lạc Phúc nhớ lại

Người khai sinh và điều khiển chương trình Tao Đàn, như cả nước đều biết, là thi sĩ Đinh Hùng. Chương trình Tao Đàn có thể chia ra làm 3 bộ phận. Bộ phận quan trọng nhất là ban biên tập và diễn đọc gồm Đinh Hùng, Thanh Nam, Thái Thủy; vài năm sau có Huy Quang Vũ Đức Vinh từ Nha Trang vào cộng tác. Bộ phận thứ 2 là ban ca ngâm gồm những tài tử nam, nữ trình diễn thường xuyên hay tùy hứng. Người “đa năng” nhất trong ban Tao Đàn là Tô Kiều Ngân. Anh vừa là tài tử diễn ngâm, vừa biên tập, vừa trong ban nhạc. Tiếng sáo Tô Kiều Ngân réo rắt thường được coi là “indicatif” của Tao Đàn, hợp cùng tiếng đàn thập lục trầm bổng của Bửu Lộc, tiếng piano trầm ấm trước của Ngọc Bích, sau của Phạm Đình Chương. Về giọng ngâm nam ngoài họ Tô, còn có Hoàng Thư; một thời giọng ngâm Thanh Hùng cũng có góp tiếng trên đài. Tô Kiều Ngân tuy giọng không khỏe nhưng anh là người ngâm “khéo” nhất, ngâm giọng Bắc, giọng Trung đều nhuyễn. Hoàng Thư có chất giọng say sưa, mạnh mẽ được đời nhớ mãi trong Bài ca Ngư phủ của Vũ Hoàng Chương. Thanh Hùng với giọng thổ pha kim, xuất sắc trong những tác phẩm bi hùng. Có những giọng ngâm không có mặt lâu năm trên đài nhưng vẫn được đời ghi nhớ như Quách Đàm trong những bài lục bát hay Thiếu Lang trong Hồ Trường của Nguyễn Bá Trác.
Về giọng ngâm nữ lúc khởi đầu phải nhắc tới cái ngọt ngào của Giáng Hương nhưng các tay sành điệu đều không thể nào quên giọng ngâm đổ hột đặc sắc của bà Đàm Mộng Hoàn, một danh tiếng vang lừng tại Khâm Thiên tiền chiến trong Tỳ bà Hành. Giọng ngâm nữ nhiều năm làm thổn thức trái tim thính giả là Hồ Điệp trong những bài thơ nức nở TTKH. Về sau có một giọng nữ như sương như khói làm khởi sắc những vần ca dao dân tộc và những bài ca huyền sử. Đó là giọng ngâm Hoàng Oanh.

Các bạn có thể nghe lại những hồi ức của Phan Lạc Phúc và nhiều người khác về Ban Tao Đàn qua ba chương trình phát thanh của đài SBS (Úc Châu) sau. Còn giờ thì thử nghe một chương trình Tao Đàn. Tiếc âm thanh ko tốt lắm.

Nội dung:

Giới thiệu
Giấc Mơ Hồi Hương - Vũ Thành - Thái Thanh & Những con đường Hà Nội - Nguyễn Thanh
Mộng Chiều Xuân - Ngọc Bích - Châu Hà & Hồng - Hoàng Thư
Ân Tình - Duy Trác & Kề Vai Hạnh Phúc - Hoàng Hương Trang
Bóng Chiều Xưa - Dương Thiệu Tước - Thanh Lan & Bước Tàn Phai - Quang Minh
Gởi Gió Ngàn Bay - Đoàn Chuẩn - Hoàng Oanh & Lá Thư Ngày Trước - Nguyển Thanh
Serenata - Enrico Tocelli - Phạm Duy Mai Hương & Nhạc Chiều - Hoàng Thư
Em Tôi - Lê Trạch Lựu - Duy Thái & Một Mùa Đông - Hồng Vân
Đàn Thu Tay Ngọc - Thục Vũ - Thái Thanh - Hồ Điệp
Gái Xuân - Từ Vũ - Hoàng Oanh @ Mùa Xuân Chín Hàn Mặc Tử - Quang Minh
Lỡ Cung Đàn - Hoàng Giác. Ca sĩ Châu Hà & Cung Đàn Đất Khách - Hoàng Thư
Tạ Từ - Tô Vũ. Ca sĩ Thanh Lan & Tống Biệt hành - Thâm Tâm, Hoàng Hương Trang

Để tìm hiểu thêm về chương trình Tao đàn, một chương trình văn nghệ trên sóng radio đã để lại những dấu ấn lớn trong đời sống tinh thần miền Nam trước 1975, xin mời nghe loạt bài  trên SBS Radio Úc Châu.

Phần 1:

- Hồi ức của Trần Ngọc Ninh, Văn Quang, Phan Lạc Phúc
- Phỏng Vấn Hoàng Oanh
- “Đi Chùa Hương” thơ: Nguyễn Nhược Pháp - tiếng ngâm Hoàng Oanh

Phần 2:

 - “Bẽn Lẽn” thơ Hàn Mặc Tử - tiếng ngâm Hồ Điệp ngâm
- Phỏng vấn Nguyễn Đình Toàn
- Hồi ức Thái Thủy
- "Bài Ca Ngư Phủ" thơ: Vũ Hoàng Chương - tiếng ngâm Hoàng Thư
- Hoàng Oanh nói về hoạt động làm việc của ban Tao Đàn
- Nói về Thái Thủy

Phần 3:

- Phỏng vấn Đoàn Yên Linh
- Phỏng vấn Hoàng Oanh
- Nói về Hoàng Thư, Hồ Điệp
- “Đi Chùa Hương” – thơ Nguyễn Nhược Pháp - tiếng ngâm Hoàng Oanh & Hồ Điệp
- Nói về Tô Kiều Ngân
- “Giọng Huế” - thơ: Tô Kiều Ngân - giọng ngâm Tô Kiều Ngân
- “Phong Kiều Dạ Bạc” - thơ: Trương Kế - giọng ngâm Tô Kiều Ngân
- “Tống Biệt Hành” - thơ: Thâm Tâm - giọng ngâm Tô Kiều Ngân

Nguồn audio: cothommagazin.com