Vấn hà mô.

 

問蝦蟆 

蝦蟆為民乎？      Hà mô vị dân hồ?

一聲起深莽。      Nhất thanh khởi thâm mãng.

爾鳴何遲遲？      Nhĩ minh hà trì trì?

昨者望甘雨。      Tạc giả vọng cam vũ.

高伯适                    Cao Bá Quát

Giản thể. 问虾蟆 . 虾蟆为民乎？一声起深莽。尔鸣何迟迟？昨者望甘雨。

Nghĩa. Hỏi ễnh ương

Ễnh ương vì dân ư? Nghe tiếng trong chỗ cỏ rậm.
Sao mày kêu chậm chạp thế? Từ hôm qua đã trông mưa rồi.

Tạm dịch

Ễnh ương vì dân a?

Nghe tiếng trong bụi rậm.

Mày kêu sao quá chậm?

Mong mưa từ hôm qua.

Chú

蝦蟆 hà mô, cũng gọi cáp mô 蛤蟆: ễnh ương,  là một loài ếch, ưa sống trong nước hơn trên cạn. Vào mùa mưa chúng sẽ phát ra những tiếng kêu rất to. 蝦(虾) hà, cũng viết 鰕: con tôm.

乎 hồ: trợ từ đặt cuối câu, biểu thị nghi vấn.

深莽 thâm mãng: chỗ cây cối rậm rạp. 深 thâm: sâu, tươi tốt.莽 mãng: chỗ cây cối mọc um tùm.

昨 tạc: ngày hôm qua. Như: tạc nhật 昨日 ngày hôm qua, tạc dạ 昨夜 đêm qua, tạc niên 昨年 năm ngoái.

甘雨 cam vũ: mưa lành, mưa hợp thời. 甘 cam: ngọt, lành.

高伯适 Cao Bá Quát (1809 – 1855) tự Chu Thần, hiệu Mẫn Hiên, người làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh; nay thuộc xã Phú Thị, huyện Gia Lâm, Hà Nội. Thủa nhỏ thông minh học giỏi, nhưng thi Hương đỗ á khoa thì bị bộ Lễ kiếm cớ đánh xuống cuối bảng, thi hội nhiều lần không đỗ. Về sau được tiến cử vào kinh làm Hành tẩu bộ Lễ. Được cử làm sơ khảo trường thi, ông sửa bài cho một số thí sinh phạm húy, bị kết tội tử, nhưng sau cho giảm án. Sau gần ba năm bị tù, ông được cho theo đoàn đi Nam Dương, phục dịch trên tàu để chuộc tội. Trở về, ít lâu ông lại được cho làm ở viện Hàn lâm, sau đó làm giáo thọ Quốc Oai (Sơn Tây). Ít lâu, ông từ chức về nhà dạy học. Bấy giờ nhiều tỉnh miền Bắc gặp hạn, dân tình đói khổ. Ông nhận làm quân sư cho Lê Duy Cự nổi binh chống lại triều đình. Cuộc nổi loạn này đi vào lịch sử với tên gọi "Giặc châu chấu". Thất bại, ông bị bắn chết tại trận. Cũng có thuyết cho rằng ông bị bắt đưa về quê chém đầu thị chúng, ngoài ra còn bị tru di tam tộc.