Quan san nguyệt . Lí Bạch

 關山月

由來征戰地，

不見有人還。

戍客望邊色，

思歸多苦顏。

高樓當此夜，

嘆息未應閒。

李白

.

Quan san nguyệt

Do lai chinh chiến địa,

Bất kiến hữu nhân hoàn.

Thú khách vọng biên sắc,

Tư quy đa khổ nhan.

Cao lâu đương thử dạ,

Thán tức vị ưng nhàn.

Lí Bạch

.

Chú thích

由來 do lai: từ trước đến nay.

戍客 thú khách: chỉ người lính thú

邊色 biên sắc: cảnh sắc nơi biên ải. Có bản ghi 邊邑 biên ấp: vùng đất nơi biên ải.

思歸 tư quy: nghĩ đến ngày về

高樓 cao lâu: lầu cao, trong thơ xương dùng chỉ phòng khuê; ở đây chỉ người chinh phụ.

嘆息 thán tức: thở dài.

未應 vị ưng: không phải, không hẳn

Trên đây là nửa sau của bài thơ ngũ ngôn cổ phong Quan sơn nguyệt của Lí Bạch, nhà thơ nổi tiếng sống vào thời Đường bên Tàu..

.

Nghĩa

Trăng nơi quan ải

Xưa nay nơi chiến địa,

Không thấy có ai về.

Người lính thú nhìn cảnh sắc biên ải,

Nghĩ đến ngày về mà nét mặt buồn khổ.

Đêm nay người chinh phụ trên lầu cao,

Hẳn ngồi thở dài chứ chẳng có lòng đâu mà nhàn nhã nỗi.

.

Tạm dịch

Xưa nay nơi chiến địa

Không thấy có ai về

Người lính nơi biên ải,

Nhớ nhà mặt ủ ê.

Đêm nay nơi gác tía

Lòng xuân cũng não nề.

.

Đọc thêm một số bản dịch thấy trên trang thivien . net

.

Xưa nay nơi chiến địa

Mấy kẻ về an toàn

Khách thú ngắm biên tái

Nhớ nhà mặt khổ nhăn

Lầu cao đương tối đấy

Có kẻ không ngừng than

Đông A

.

Xưa nay nơi chiến địa

Không thấy ai về làng

Lính thú trông biên giới

Nhớ quê khó muôn vàn

Đêm nay trên lầu cao

Không sao ngừng thở than

Trần Trọng San

.

Từ xưa bao kẻ chinh phu,

Đã ra đất chiến, về ru mấy người ?

Buồn trông cảnh sắc bên trời,

Giục lòng khách thú nhớ nơi quê nhà.

Lầu cao, đêm vắng, ai mà,

Đêm nay than thở ắt là chưa nguôi.

Tản Đà.

.

Quan san nguyệt.
Hòa tấu cổ cầm và tiêu.
Cầm: Lưu Lệ,
Tiêu: Trần Đào.

.