Thẩm Viên 1

沈園其一
城上斜陽畫角哀，
沈園非復舊池臺。
傷心橋下春波綠，
曾是驚鴻照影來。
陸游

Âm.

Thành thượng tà dương hoạ giốc ai,
Thẩm viên phi phục cựu trì đài.
Thương tâm kiều hạ xuân ba lục,
Tằng thị kinh hồng chiếu ảnh lai.

Chú

-          沈園：Thẩm Viên, vị trí nay ở nam chùa Vũ Tích, Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang.

-          畫角 tù và, loại nhạc khí làm bằng sừng trâu hay vỏ ốc, tiếng nghe ai oán.

-          驚鴻：Chim hồng bay bổng. 驚 kinh, nghĩa gốc là ngựa lồng lên. Chữ lấy từ bài Lạc thần phú của Tào Thực: “Phiên nhược kinh hồng, uyển nhược du long” 翩若驚鴻，婉若遊龍 (phiêu hốt như chim hồng bay bổng, uyển chuyển như rồng uốn lượn) chỉ dáng vẻ của phụ nữ.

Nghĩa

Trên thành lúc chiều xuống tiếng tu và trổi lên nghe ai oán. Thẩm Viên không còn những đình đài bên ao xưa. Dưới cầu mặt nước ao xuân vẫn xanh biếc một cách đau lòng, Nơi đây từng in hình bóng nàng như chim hồng thoáng bay qua.

Tạm dịch

Thành cổ chiều buông tiếng giốc đưa,
Thẩm Viên lầu gác chẳng còn lưa.
Chân cầu sóng gợn ao xuân biếc,
Một thủa từng in bóng dáng xưa.

Giản thể

城上斜阳画角哀，沈园非复旧池台。
伤心桥下春波绿，曾是惊鸿照影来。

陸游 （1125 - 1210）nhà thơ thời Nam Tống, từng tham gia quân đội ra trận chống quân Kim, từng giữ chức quan đến Bảo Chương Các đãi chế. Ông giỏi về thơ, từ, văn và nổi tiếng về sử học. Lục Du cùng với Vưu Mậu, Dương Vạn Lý, và Phạm Thành Đại được gọi là Tứ đại gia Nam Tống. Thơ ông còn lưu lại hơn chín ngàn bài.

Lục Du kết hôn với Đường Uyển, con gái của cậu mình, khi ông 20 tuổi (1144). Mẹ của Lục Du không thích con dâu, ép họ phải li hôn sau khoảng ba năm chung sống.

Gần mười năm sau, ông tình cờ gặp lại Đường Uyển ở Thẩm Viên, phía nam chùa Vũ Tích. Đường Uyển đi với chồng mới, kể lại cho chồng nghe chuyện và gửi rượu cùng thức ăn tới cho Lục Du. Lục Du buồn bã viết một bài từ lên tường. Đường Uyển sau khi đọc bài từ cũng viết một bài đáp lại, không lâu sau đó buồn mà qua đời. Sự kiện này làm Lục Du đau đớn khôn nguôi, viết khá nhiều thơ từ giãi bày tâm sự, trong đó nổi tiếng nhất là chùm hai bài tuyệt cú Thẩm Viên nhị thủ, viết khi ông đã 75 tuổi. Trên đây là bài đầu.