Thính tranh

 

聽箏                         

鳴箏金粟柱，      Minh tranh kim túc trụ，

素手玉房前。      Tố thủ ngọc phòng tiền.

欲得周郎顧，      Dục đắc Chu lang cố，

時時誤拂弦。      Thời thời ngộ phất huyền.

李端                          Lí Đoan

 

Chú

聽箏 thính tranh：nghe chơi đàn tranh. Có bản ghi nhan đề là 鳴箏 minh tranh: chơi đàn tranh, trình tấu đàn tranh.

鳴 minh: 1. hót, gáy, như 雞鳴 kê minh: gà gáy; 2. gảy đàn, như 鳴箏 minh tranh: gảy đàn tranh; 3. gõ, như鳴鑼 minh la: gõ phèng la; ..

金粟 kim túc： xưa gọi quế là kim túc, vì hoa quế màu vàng và nhỏ như hạt lúa. Ở đây chỉ trục đàn nhỏ nhắn mà tinh xảo. 粟 túc: thóc lúa nói chung.

柱 trụ：trụ gắn trên mặt đàn để điều chỉnh độ dài dây đàn.

素手 tố thủ： bàn tay trắng nõn, xinh đẹp.

玉房 ngọc phòng： Trên mặt đàn tranh một đầu có gắn các trụ đàn để lên dây.
Đầu kia có những con nhạn, dây gá lên đó. Các con nhạn này có thể di chuyển được, để điều chỉnh độ cao thấp của dây.
房 phòng (giống chữ phòng trong phòng ốc) ở đây chỉ con nhạn này. Con nhạn thường làm bằng gỗ, tốt nhất là gỗ quý như trắc, cẩm lai .. Nếu làm bằng ngọc thì gọi là ngọc phòng.
素手玉房前。Tố thủ ngọc phòng tiền = bàn tay trắng nõn trước những con nhạn ngọc.
Ngọc phòng cũng được nhiều người hiểu là phòng ngọc, căn phòng đẹp đẽ sang trọng, phòng ở của người ngọc. Và câu Tố thủ ngọc phòng tiền được hiểu là Người đẹp với đôi tay nõn nà chơi đàn trước căn phòng sang đẹp. Như vậy là họ, cô gái và chàng nọ, đang ngồi ngoài sân hay ngoài hiên trước nhà.

周郎 Chu lang: Chu Du, đô đốc quân Ngô thời Tam quốc, là người rất giỏi đàn. Dù đang uống rượu, ai đàn nhầm ông biết ngay. Tục ngữ Tàu có câu 曲有誤，周郎顧 khúc hữu ngộ, Chu lang cố = khúc nhạc đàn bị sai, Chu lang ngoái đầu nhìn.

時時 thì thì: chốc chốc, thỉnh thoảng.

拂弦 phất đàn：gảy đàn.

李端 Lí Đoan, nhà thơ thời Trung Đường.

 

Nghĩa. Nghe đàn

Đánh đàn trên chiếc đàn tranh có những trụ đàn nhỏ xinh, bàn tay ngà lướt trên những con nhạn ngọc. Muốn được chàng chú ý đến, thỉnh thoảng lại vờ đánh sai.

Khổ thân cô gái, đàn cho ai đó nghe người ta lại quá mê mãi tiếng đàn mà không ngó đến người đàn.

 

Tạm dịch

Đàn tranh xinh trụ đẹp,

Nhạn ngọc dưới tay ngà.

Thỉnh thoảng chơi sai nốt,

Để chàng liếc mắt qua.

(Hình trên mạng)