CHẲNG LỚN LAO NÀO HƠN CÔ ĐƠN

Tiếng hát Nhật Thanh
Thơ Du Tử Lê – Nhạc Trần Duy Đức



Nguyên tác bài thơ:

chẳng lớn lao nào hơn cô đơn.!.

cảm ơn kỷ niệm nuôi em lớn
như bóng nuôi hình lúc thiếu nhau.
cảm ơn ngực ấm nôi thương bạn
giọt lệ nuôi tình sâu kiếp sau.

cảm ơn xa, vắng nuôi em lớn
như lá nuôi rừng thuở thiếu niên.
cảm ơn chăn, gối cho mưa, nắng
quá khứ như người có tuổi, tên.

cảm ơn định mệnh nuôi em lớn
hạt giống u tình kia: tự tâm .
cảm ơn lênh láng / đêm / da, thịt
những ngón tay thơm chọn lựa, mình.

cảm ơn thần thánh nuôi em lớn
như gió nuôi trời lúc bão lên.
cảm ơn núi nhắc sông xa, nhớ
chẳng lớn lao nào hơn cô đơn.

cảm ơn sách vở nuôi em lớn
con chữ nuôi người trong giấc mơ.
hồn nuối rưng rưng từng khối đá
tôi trầm mình trong em: đời sau.

cảm ơn hiện tại: không sau, trước.

Du Tử Lê
(2002)

*

Trên fb của mình, Trần Duy Đức kể thêm về hoàn cảnh sáng tác bài hát, và giới thiệu bài viết ngắn của Du Tử lê, tâm sự về hoàn cảnh sáng tác bài thơ. Đọc biết, cho vui.

*
Lòng vui khôn tả khi nhận được mp3 bản nhạc này từ nhà thơ Du Tử Lê vừa gửi tặng. Đó là món quà ý nghĩa đầu năm đối với tôi - vì có thêm một “đứa con tinh thần” của mình được cơ hội chào đời.

Tôi phổ nhạc bài thơ này của Thi sĩ Du Tử Lê cách đây vài tháng, và đã cố gắng giữ được trọn vẹn nguyên bản - chính xác từng con chữ - của bài thơ; chỉ mạn phép dùng câu thơ - cũng là nhan đề của bài hát - để làm 2 khuôn nhạc mở đầu cho mỗi phiên khúc (đã hội ý trước và được sự chấp thuận vui vẻ của tác giả bài thơ).

Được biết, phần audio của bản nhạc này là do nhà thơ Du Tử Lê đã nhờ ca sĩ Lê Quốc Ân (cháu ruột nhà thơ Bích Khê) ở Saigon, chăm lo thực hiện từ A – Z, qua tiếng hát thật nồng ấm của ca sĩ Nhật Thanh. Tiện thể, xin gửi lời cảm ơn ca sĩ Lê Quốc Ân và Nhật Thanh, dù chưa bao giờ được hân hạnh gặp gỡ.

Cũng xin cảm ơn Nhạc sĩ Hoàng Khai Nhan đã bỏ công sức và thì giờ quí báu để kịp thực hiện video nhạc này, với phần sáng tạo rất độc đáo ở chỗ, đã ghép những ảnh người mẫu tuyệt đẹp (của nhiếp ảnh gia Dương Quốc Định), được lồng vào kề cạnh nhau với những bức tranh hoạ rất nghệ thuật (của hai hoạ sĩ: Ái Lan và Đỗ Duy Tuấn), khi thực hiện thành video clip nhạc này.

Và tưởng cũng nên trích đăng lại một bài viết ngắn của nhà thơ Du Tử Lê, tâm sự về hoàn cảnh sáng tác bài thơ “Chẳng Lớn Lao Nào Hơn Cô Đơn” này, để các bạn có thể tham khảo và thưởng thức trọn vẹn thơ và nhạc.

Mời các bạn tôi thưởng thức!

Thân ái,
Trần Duy Đức

*******
Đây là một trong những bài thơ tôi viết năm 2002, trước khi căn bệnh ung thư được phát hiện.
Tôi cho rằng thuộc tính của con vật biết suy nghĩ, con người, là cảm thức cô đơn.

Nhờ thuộc tính này, con người mới thấy được giá trị của những tình nghĩa, những êm ấm nhận được, hay đã mất đi trong đời mình.

Do đó, tuy nhan đề là “Chẳng lớn lao nào hơn cô đơn,” nhưng nội dung của bài thơ lại được xây dựng trên lòng biết ơn của tôi, trước tình yêu chân thật và, bền lâu mà tôi nhận được trong những năm tháng, đời mình.

Sự cảm ơn khởi đi từ những ngày tháng còn trong nôi, đi tới những khoảng thời gian xa cách, như một định mệnh…Tiến lần đến sự biết ơn thần thánh, biết ơn gió bão đời thường, biết ơn sách vở, hay chữ nghĩa của một đất nước. Và, cuối cùng là sự biết ơn những ngày đang sống.

Đây là một bài thơ với những liên tưởng, ẩn dụ (metaphor) và, hoán dụ (metonymy,) như những câu “cảm ơn ngực ấm nôi thương bạn - giọt lệ nuôi tình sâu kiếp sau”. Hoặc “cảm ơn chăn, gối cho mưa, nắng - quá khứ như người có tuổi tên. Hoặc nữa “cảm ơn sách vở nuôi em lớn - con chữ nuôi người trong giấc mơ” v.v…

Mới đây, một buổi sáng, đang ngồi với bạn, tôi nhận được điện thoại của Phú / Tỉnh từ Frankfurt. Phú nói, ngày 10 tháng 3 là sinh nhật của Tỉnh. Phú muốn tôi chép lại bài “Chẳng lớn lao nào hơn cô đơn,” tặng cho Tỉnh.

Nhân chép lại bài thơ cũ gửi cho Phú / Tỉnh, tôi cũng xin tặng những người yêu nhau, những lứa đôi càng lúc, càng cảm thấy ơn sâu và, nghĩa nặng với người yêu, người bạn đời của mình, (ngay cả khi hoàn cảnh đã đưa nhau tới chỗ phải chia tay.)

Nếu bạn thấy có những tương hợp với bài thơ nhỏ này thì, tôi nghĩ, bạn cũng có thể dùng nó, như một tấm thiệp đặc biệt, mang tính văn chương, gửi cho người thương yêu của bạn nhân sinh nhật, hoặc những thời điểm đáng ghi nhớ.

Trân trọng,

DTL.