Lâm chung thi

 

臨終詩 

生在陽間有散場，       Sinh tại dương gian hữu tán trường,

死歸地府也何妨。       Tử quy địa phủ dã hà phương.

陽間地府俱相似，       Dương gian địa phủ câu tương tự,

只當漂流在異鄉。       Chỉ đáng phiêu lưu tại dị hương.

唐寅                                      Đường Dần.

Giản thể. 生在阳间有散场，死归地府也何妨。 阳间地府俱相似，只当漂流在异乡。

Nghĩa: Thơ viết lúc lâm chung

Sống trên cõi dương thì phải có lúc kết thúc, chết về cõi âm thì có chi trở ngại?
Cõi dương hay cõi âm đều như nhau cả, chỉ là phiêu lưu hai chỗ khác nhau thôi.

Tạm dịch

Sống ở dương gian hợp lại tan,

Chết về âm phủ chẳng bàng hoàng.

Dương gian âm phủ như nhau cả,

Chỉ đến chơi nơi khác nẻo đàng.

Chú

臨終 lâm chung, như lâm tử 臨死: sắp chết. 臨 lâm (phó từ): sắp. 終 chung: chấm dứt, kết thúc.

陽間 dương gian: cõi dương, cõi đang sống; trái với cõi âm, là cõi được tin là người sau khi chết thì về đó ở. 間 gian: khoảng.

散場 tán tràng: lúc tan rã, kết thúc. 散 tán: tan. 場 tràng, thường đọc là trường, ngoài nghĩa thường gặp là chỗ đất trống, rộng phẳng hoặc nơi đông người làm việc, còn là thuật ngữ dùng trong hí kịch, có nghĩa là đoạn, cảnh, như khai tràng = cảnh mở đầu, chung tràng = cảnh kết thúc. Tác giả coi cuộc đời cũng là một vở kịch, có cảnh kết thúc, mà tác giả gọi là tán tràng.

地府 địa phủ, như âm phủ 陰府, âm ti 陰司, cửu tuyền 九泉 là nơi được cho là người chết ở.

妨 phương: tổn hại, trở ngại.

俱相似 câu tương tự: đều giống nhau. 俱 câu: đều. 似 tự: giống, như.

只當 chỉ đương: làm như. 當 đương: coi như, lấy làm. 寒夜客來茶當酒 hàn dạ khách lai trà đương tửu: đêm lạnh khách đến trà coi như rượu.

漂流 phiêu lưu: lênh đênh, trôi dạt. 漂 phiêu: nổi, trôi, lềnh bềnh. 流 lưu: trôi chảy.

異鄉 dị hương: nơi chốn khác. 異 dị: khác, 鄉 hương: phiếm chỉ khu vực, xứ sở (鄉 hương, nghĩa thường gặp: làng, quê nhà)

唐寅 Đường Dần, tự 伯虎 Bá Hổ, là thư họa, nhà thơ nổi tiếng đời Minh. 

Tài hoa nhưng cuộc đời khá lận đận, mấy lần phải chịu tù oan, mất lúc chỉ mới 54 tuổi. Bài thơ viết khi ông sắp mất.

Đường Dần. Phong trúc đồ.