24/4/13

Historia de un Amor

The kiss, tranh Vallejo
Historia de un Amor do Carlos Eleta Almaran người Panama, gốc Tây Ban Nha, sáng tác khoảng 1955 khi chứng kiến nỗi đau của người em bị mất vợ do tai nạn. Người Việt biết đến bản nhạc này trước hết qua bản lời Pháp với danh ca Dalida vào cuối thập niên 1950. Sau đó Anh Bằng soạn lời Việt, được nhiều ca sĩ trình bày từ thời 196x ở Nam.
Sau đây mời nghe Historia de un Amor qua trình bày của một số ca sĩ tài danh: Julio Iglesias, Luis Miguel bằng nguyên tác Tây Ban Nha, Dalida trình bày lời Pháp và Bằng Kiều trình bày lời Việt của Anh Bằng. Ngoài ra cũng mời nghe Tuấn Thảo kể một số giai thoại thú vị chung quanh bản nhạc này.

Historia de un Amor - Julio Iglesias ca


Lyrics

Historia de un amor (The story of a love) by Eydie Gorme Y Los Panchos (Mexico)
Translation: Laura

Ya no estás más a mi lado corazón
Your not longer by my side, (my) heart [my love]
En el alma sólo tengo soledad
In my soul I only have loneliness
Y si ya no puedo verte
and if I cannot see you anymore
porque Dios me hizo quererte
why did God make me love you
para hacerme sufrir más
to make me suffer more

Siempre fuiste la razón de mi existir
you were always the reason for my existence
Adorarte para mi fue religión
to adore you was a religion for me
Y en tus besos yo encontraba
and in your kisses I used to find
el calor que me brindaba
the heat that gave me
el amor y la pasion
the love and the pasion

Es la historia de un amor
this is the story of a love
como no hay otro igual
like there is no other
Que me hizo comprender
that made me understand
todo el bien, todo el mal
all the good and all the evil
Que le dio luz a mi vida
that gave light to my life
Apagandola despues
turning it off again
Ay! que vida tan obscura
oh! what a dark life
sin tu amor no vivire...
without your love I will not live... [I cannot live]
Es la historia de un amor
this is the story of a love

Nguồn: http://learningbysingingspanish.blogspot.com

Giai thoại Historia de un Amor - Tuấn Thảo


Historia De Un Amor - Luis Miguel


Chuyện tình yêu - lời việt: Anh Bằng - Bằng Kiều trình bày


Lyrics

nhạc: Carlos Eleta Almaran
Lời Việt: Anh Bằng

Chuyện tình yêu đôi ta ngày ấy tuyệt như mơ,
Chuyện tình yêu đôi ta ngày ấy đẹp như thơ.
Mình làm quen nhau trên đường vắng khuya,
Dìu nhau qua bao nhiêu hè phố mưa,
Ngồi ôm nhau công viên lạnh giá...

Chuyện tình yêu đôi ta tháng năm đầy mộng mơ,
Chuyện tình yêu đôi ta ngất ngây thật kiêu sa.
Và trần gian thênh thang chỉ có ta,
Mình cho nhau yêu thương rồi xót xa,
Rồi chia ly rồi đến phôi pha...

Đến bây giờ anh đã là cánh trắng chim bay sau chân trời,
Đến bây giờ em đã là bóng dáng cô liêu trong ngậm ngùi.
Đến bây giờ anh vẫn buồn nhớ,
Đến bây giờ em xóa tình cũ,
Đến bây giờ anh hóa tượng đá,
Đứng thiên thu trông mong đợi chờ...

Chuyện tình yêu đôi ta đã qua giờ còn đâu?
Chuyện tình yêu đôi ta ngất ngây thành thương đau
Một mình anh lang thang đường phố khuya,
Tìm em trong công viên đầy gió mưa
Kỷ niệm ơi đừng chết trong ta!

Histoire d'un amour - lời Pháp - Dalida ca


đọc: Giai thoại về Historia de un Amor

Tuấn ThảoRFI

Trong làng nhạc Tây Ban Nha, tình khúc Historia de un Amor, tựa tiếng Việt là Chuyện tình yêu đã trở thành khuôn mẫu nếu không nói là kinh điển của dòng nhạc bolero. Theo Hiệp hội các tác giả Panama, bài hát này tính đến nay đã có hơn hai ngàn phiên bản (cover), chiếm hạng đầu trong số các giai điệu La Tinh, đứng hàng thứ sáu trong số các ca khúc quốc tế được ghi âm lại nhiều nhất.

Historia de un Amor có đến hơn hai ngàn phiên bản trong hàng chục thứ tiếng. Do thời lượng chương trình có giới hạn, nên hôm nay RFI mời quý thính giả và các bạn thưởng thức một số bài tiêu biểu nhất. Gần đây nhất có phiên bản của ban nhạc người Ý Il Volo, hoà âm ca khúc này theo lối bán cổ điển. Ca sĩ người Pháp Karen Ruimy thì chuyển bài này sang hướng flamenco kết hợp với tango mới.

Ca khúc tiếng Pháp của Dalida cũng vừa được hoà âm lại trong khi phiên bản của Guadalupe Pineda & Los Tres Ases lại thuần chất Trung Mỹ nhất. Ông hoàng Luis Miguel của dòng nhạc bolero là một trong những giọng ca thể hiện thành công nhất Historia de un Amor. RFI mời các bạn khám phá bài này dưới dạng song ca ảo, kết hợp phiên bản tiếng Việt với giọng ca Bằng Kiều và phiên bản Tây Ban Nha với tiếng hát Luis Miguel.

Nhạc phẩm Historia de un Amor ra đời cách đây hơn nửa thế kỷ, dưới ngòi bút của tác giả Carlos Eleta Almaran. Ông sinh năm 1918 tại Panama trong một gia đình giàu có gốc Tây Ban Nha. Thân phụ của ông làm ăn phát đạt nhờ nghề kinh doanh thuốc lá. Vì là con trai cả (trưởng nam) nên Carlos được đặt tên giống hệt như bố, còn đứa em trai (sinh năm 1921) thì mang tên của ông ngoại là Fernando. Thời niên thiếu, hai anh em được gia đình đưa về quê nội là Malaga (Tây Ban Nha) học nội trú, cấp phổ thông. Lên đến đại học, cả hai được gửi sang Mỹ đào tạo.

Sau 4 năm du học, Carlos thi đỗ bằng quản trị kinh doanh, còn Fernando thì tốt nghiệp khoa hành chính. Trở về Panama, hai anh em nối nghiệp cha, điều hành công ty gia đình và các nhà máy sản xuất thuốc lá. Vào đầu những năm 1960, hai anh em thành lập đài truyền hình đầu tiên của Panama, sau đó được khuếch trương thành tập đoàn truyền thông lớn nhất của quốc gia Trung Mỹ này. Người em trai Fernando sau đó chọn sự nghiệp chính trị, ban đầu làm bộ trưởng Thương mại (1965) rồi sau đó được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng Panama. Về phần mình, Carlos Eleta Almaran tiếp tục con đường kinh doanh, nhưng lại nổi danh từ giữa những năm 1950 trở đi nhờ cái tài soạn nhạc.

Thật ra, tác giả Carlos Eleta Almaran đến với công việc soạn nhạc một cách tình cờ ngẫu nhiên. Thời còn nhỏ, ông được gia đình cho học nhạc, nhưng đàn hát chỉ được xem như là một thú tiêu khiển. Vả lại, ông xuất thân từ một gia đình giàu sang quyền thế, cho nên không cần phải sống nhờ nghề soạn nhạc. Carlos có một người bạn tên là Arturo Hassán (1911-1974), hai người quen nhau từ thưở ấu thơ, chơi thân với nhau dù cách biệt đến 7 tuổi. Nổi danh tại Panama như một nhà soạn nhạc, Arturo Hassán còn được mệnh danh là ‘‘El Chino’’ vì ông có hai dòng máu Âu-Á, thân phụ của ông là người gốc Hoa (José Hassán Chong), sinh trong một gia đình đến lập nghiệp tại Trung Mỹ từ nhiều đời trước.

Theo lời kể của tác giả Arturo Hassán, thì có một lần ông chê Carlos Eleta Almaran là một người có đầu óc thực dụng, tâm hồn quá khô khan như một nhân viên kế toán cho nên khó thể nào mà viết nhạc trữ tình lãng mạn. Bực mình trước câu nói này Carlos Eleta Almaran mới bắt đầu mò mẫm soạn nhạc rồi cho bạn mình nghe thử. Khi khám phá các sáng tác đầu tay của Carlos, tác giả Arturo Hassán phải cúi đầu bái phục. Sáng tác thử nào ngờ lại rất hay, gọi là học trò nhưng lại vượt trội bậc thầy.

Nhạc phẩm Historia de un Amor không phải là sáng tác đầu tiên của Carlos Eleta Almaran. Những ca khúc đầu tay của ông viết vào đầu những năm 1950, mang nhiều hơi hướng dân ca Trung Mỹ, ít dùng bộ gõ La Tinh như các bản nhạc thịnh hành thời bấy giờ. Mãi đến 5 năm sau, ông mới chuyển qua sáng tác nhạc bolero, giữ nguyên cấu trúc bài bản, nhưng lời lẽ cô đọng chắt lọc, ca từ thường được dùng một lần tránh lặp đi lặp lại.

Bản nhạc Historia de un Amor được phát hành vào năm 1955, nhưng được viết từ cả một năm trước đó, khi Carlos chứng kiến nỗi khổ đau tột cùng của người em trai (Fernando) khi ông biết được hung tin là vợ mình qua đời vì tai nạn. Historia de un Amor trước hết là câu chuyện của một mối tình, nói về một hoàn cảnh cá nhân, nhưng lại đạt được tầm mức phổ quát vì nó khắc họa nỗi mất mát thiệt thòi, do số phận tiền định nhiều hơn là hệ quả của sự chọn lựa. Bài hát không chọn bối cảnh cụ thể mà chỉ diễn đạt những lời thở than từ nội tâm, giai điệu sầu não, nỉ non với một chút tủi hờn oán trách làm cho con tim thêm nhức nhối vì nó đề cập đến những đổ vỡ, đứt liền trong tâm hồn của một người buộc phải ở lại.

Theo ghi chú Hiệp hội các tác giả Panama, người đầu tiên ghi âm nhạc phẩm Historia de un Amor là ca sĩ kiêm diễn viên Leo Marini, còn được mệnh danh là giọng ca thần sầu của Argentina. Bản nhạc sau đó được danh ca Libertad Lamarque, với biệt danh là Nữ hoàng Tango, ghi âm làm ca khúc chủ đề cho bộ phim Dimela Al Oido quay tại Mêhicô vào năm 1956. Chưa đầy một năm sau, bản nhạc nổi tiếng trên khắp thế giới một phần vì hầu hết các ca sĩ trứ danh của dòng nhạc bolero đều chọn ca khúc này làm bài tủ (répertoire) của họ.

Phong trào này cực thịnh cho đến những năm 1965, 1966. Nhưng phần lớn cũng vì Historia de un Amor đã được chuyển dịch hàng chục thứ tiếng khác nhau : ngoài các ngôn ngữ rất thông dụng còn phải kể đến tiếng Do Thái, Ba Tư, Croatia hay tiếng Thái. Trong tiếng Việt bài từng được tác giả Anh Bằng thuộc nhóm sáng tác Lê Minh Bằng chuyển ngữ thành nhạc phẩm Chuyện tình yêu với những câu mở đầu rất uớt át mà hầu như mọi người Việt Nam đều biết tới.

Được xem như là một trong 4 gương mặt thuộc hàng Tứ Qúy của Panama (Carlos Eleta Almarán, José Luis Rodríguez Vélez, Arturo Chino Hassan, Ricardo Fábrega), tác giả Carlos Eleta Almaran tiếp tục soạn nhạc khá đều đặn, nhưng không có bài hát nào đạt đến tầm vóc kinh điển như Historia de un Amor. Hầu hết các tên tuổi lớn của làng nhạc quốc tế đều đã ghi âm bài này, Dalida và Dany Brillant trong tiếng Pháp, Luis Miguel hay Cesaria Evora trong tiếng Tây Ban Nha, Amalia Rodriguez tiếng Bồ Đào Nha, tình khúc này với hơn hai ngàn phiên bản khác nhau phá kỷ lục về số lượng ghi âm do ca khúc La Paloma tiêu biểu của dòng nhạc Habanera nắm giữ trước đây trong dòng nhạc La Tinh.

Về mặt quốc tế, Historia de un Amor chỉ đứng sau bài Yesterday của nhóm Tứ Quái The Beatles, Comme d’habitude (My Way) của nhóm sáng tác Claude François & Jacques Revaux, hay Summertime của George Gershwin. Dù được chuyển thể theo điệu nào đi chăng nữa, các phiên bản của Historia de un Amor nổi trội khi giữ được cốt cách mềm mại du dương, chứ không nhất thiết phải phối khí với nhịp điệu La Tinh.

Nhắc đến nhạc phẩm này, tác giả Arturo Hassán từng nhận xét rằng : Historia de un Amor là giai điệu quyến rũ mê hồn, đánh cắp hàng triệu trái tim. Dòng nhạc của Carlos Eleta Almaran trở nên xuất sắc khi nó diễn đạt được tính chất triệt để của tâm hồn La Tinh. Bài hát nói về cái cảnh kẻ ở người đi, nhưng lại khéo dùng một nửa (nửa còn nửa mất, nửa tối nửa sáng) để thể hiện cho sự trọn vẹn nguyên khối, dùng những chi tiết rất nhỏ để nói lên tính muôn thuở nguồn cội của tình yêu tuyệt đối.

Nguồn: RFI
---------------
Ghi chú thêm:
Ở miền Bắc từ những năm 1960, cũng có lưu hành một bản lời Việt ko rõ tác giả như sau

Một vì sao long lanh cặp mắt nhìn về xa xôi,
Một thuyền trăng nên thơ rực sáng nhẹ nhàng êm trôi.
Và tình yêu kia đang hồng cánh hoa,
Cùng đôi tim rung muôn nhịp thiết tha,
Đẹp hơn muôn trăng sao và lời ca.

Hồi còi vang trên sông giục bước người tình ra đi,
Để ngày mai in sâu hình bóng của ngày chia ly.
Gửi lại bao đau thương và nhớ nhung,
Bản tình ca ghi thêm sầu vấn vương,
Hồi còi vang giục giã trong lòng ...

Chiếc lá vàng theo gió nhẹ rơi,
Sớm từ biệt với cuộc đời.
Giống như một tình yêu đằm thắm,
Thắm trong tim, không một lời.
Nước theo dòng trôi mãi về đâu,
Biết bao giờ ta mới gặp nhau.
Trái tim này đã khắc hằn sâu,
Biết bao nhiêu kỷ niệm ban đầu ...

15 nhận xét:

  1. Nặc danh24/4/13 23:07

    Em nghe Bằng Kiều hát bài này, nhũn như con chi chi...


    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chị chưa thấy ai hát bài này bằng tiếng Việt hay cả, kể cả Ngọc Lan, kể cả Bằng Kiều....
      và cũng chưa bài nào làm chị phiêu như bài này, kể cả Love Story.

      Xóa
    2. :d. Anh thích nge Dalida hơn Julio
      Lời nguyên bản TBN mùi thật - nếu bản dịch tiếng Anh chính xác (hi vọng chính xác vì lấy từ blog dạy tiếng TBN qua bài hát)
      [color="blue"]
      you were always the reason for my existence
      to adore you was a religion for me
      and in your kisses I used to find
      the heat that gave me
      the love and the pasion


      em là lí do anh tồn tại
      tôn thờ em là tín ngưỡng anh
      nụ hôn em cho anh tìm lại
      ngọn lửa tình và nỗi đam mê[/color]

      sến kinh :d

      Xóa
    3. Sến gì, hay kinh! :D
      Anh quan niệm Sến là xấu hả?
      Anh định nghĩa mấy cái này nhé, giúp em:
      1- Sến?
      2- Chảnh?
      3- Chém gió?
      4-Vãi?
      4-Lãng nhách?
      Em hiểu khá lơ mơ.
      Kiếm việc nhờ anh làm, thấy bé UD bẩu đại K dạo này không có việc gì đổ thóc vào gạo nhặt tối ngày. :D

      Xóa
    4. Nặc danh25/4/13 07:44

      Rất nhiều ca sĩ Việt hát bài này, e thích bản Bằng Kiều hát, vì hòa âm hay nhất.

      Xóa
    5. [color="blue"]lãng nhách[/color] = lãng xẹt
      (khẩu ngữ) rất rất chán, tẻ nhạt, vô duyên: ăn nói lãng nhách, chuyến đi lãng nhách, chết lãng nhách

      [color="blue"]vãi[/color]
      dt: người đàn bà lên chùa làm công quả. Một số nơi cũng gọi ni cô là bà vãi
      đt: - ném vung ra (thường với vật có dạng hạt nhỏ) vãi thóc cho gà ăn
      - để rơi lung tung: cơm vãi đầy nhà, cười vãi nước mắt, sợ vãi đái, vãi linh hồn

      [color="blue"]chảnh[/color] làm cao, tỏ vẻ ta đây.
      Đây là tiếng địa phương miền Nam, đồng nghĩa với kiêu ngạo, được dùng nhiều trong những năm gần đây, thường hàm ý chê bai. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp chỉ có nghĩa đùa vui, trách khéo, thậm chí trách yêu.
      Ví dụ mời cô bạn ăn chè, cô bạn từ chối, bảo: em chảnh nghe, anh mời ko thèm đi, dù đôi khi biết rõ bạn ko đi được vì có lí do chính đáng, và tất nhiên ko hề nghĩ cô bạn kiêu với mình.

      [color="blue"]sến[/color] ủy mị quá mức và rẻ tiền.
      Đây cũng là một từ địa phương miền Nam. Vừa có entry về nhạc sến trỏng có nhắc đến nghĩa của từ sến này và ý kiến của một số người là nhạc sĩ, nhà thơ .. Cà xem chưa thế ? (sắp tới sẽ thêm một entry về nhạc sến nữa :d)
      Chú ý một biểu hiện khác của sến là làm dáng trí thức.
      Trước 75 ở Nam trên các báo thường có mục Tìm bạn bốn phương. đây là một mẫu rao điển hình:

      [color="purple"]Nữ, 22t, cao 1.54, 43 kg, xấu đẹp tùy người đối diện, cô đơn, thích nhạc Trịnh, yêu màu tím, ghét phô trương. Mong được làm quen với các anh tuổi từ 30 trở lên, có cùng sở thích. Xin thư về .. [/color]

      Từ sến cũng thường dùng hàm ý chê bai, tuy nhiên ko phải luôn luôn như thế.

      Từ chém gió ko biết nên viết thành entry ko ? (Thật ra mỗi từ trên đều có thể khai thác viết thành entry)

      Xóa
    6. Nặc danh25/4/13 12:53

      sến mà giải thích thế, thì... đề nghị nghiên cứu sâu hơn.

      Xóa
    7. [color="blue"]Từ chém gió ko biết nên viết thành entry ko ? (Thật ra mỗi từ trên đều có thể khai thác viết thành entry)[/color]
      Hih,trên đây là một ví dụ về chém gió - vì thật ra khi viết câu ấy, anh chả có ý viết thành entry gì hết trơn :))
      Một ví dụ khác về chém gió này:
      [color="blue"]Đất ở đây cực tốt, muốn trông rau mầm cứ hốt đất vườn vào bỏ khay rồi gieo[/color]. Chả biết ai nói, và nói chính xác như nào. Nhưng nếu nói đại khái thế thì là chém gió, và chém gần thành bão. :))

      [color="blue"]chém gió[/color] là khẩu ngữ, xuất phát từ miền Bắc, từ tương đương ở Nam là nổ = nói dóc, bốc phét, nói quá lên .. nói chung là nói ko có cơ sở, nói những gì mình ko biết rõ, thậm chí ko biết gì hết trơn :d

      Sở dĩ có từ chém gió có lẻ do khi đang hăng hái tuôn trào, người nói thương vung tay chém mạnh vào không khí. Xem tay anh Bình này:
      http://1.bp.blogspot.com/-EkTj2slIu8I/UXfv6LhRe0I/AAAAAAAADvs/P_xQcwJ8Nlg/s640/Ky+82.jpg
      Tuy nhiên trình chém gió của anh Bình chẳng nhằm nhò gì so với Bác Sáu Phong, khi bác tuyên bố khi Cu Ba ngủ, thì VN thức và ngược lại, để canh giữ hòa bình thế giới, với lại khi nói chuyện với Obama, đã thừa cơ phân hóa nội bộ Mỹ ..
      Nói chung dân ta có truyền thống chém gió. Xưa ăn khoai ăn sắn nhưng rỗi việc còn bàn chuyện hòa bình thế giới, lo lắng tỉ lệ thất nghiệp của Mỹ tăng .. huống gì nay, hết lo cái đói hàng ngày, rỗi việc thì ra trà chanh, hay lên Phây chém gió.

      Xem trình chém gió của anh hai này, nể chưa

      http://youtu.be/OCblwaj9m5g

      Xóa
    8. @UD
      Sến ở trên chỉ cho nghĩa gốc. Còn từ nguyên với nghĩa phái sinh thì .. có một entry rồi mà em. Tương lai còn ít nhất một entry nữa :d

      Xóa
    9. Nặc danh25/4/13 15:55

      òy...anh lên gu sợt cái vụ sến sẩm này nó ra cả mớ, coi người ta nói về nó mà vãi...

      Xóa
    10. vãi .. gì hả em :))

      Xóa
    11. Nặc danh26/4/13 07:20

      Vãi linh hồn! HÊ HÊ!

      Xóa
    12. Bản hay nhất của J.L không nghe được!
      Chặn!

      Xóa
    13. em kiếm file mp3 mà nghe. Ở Duc nó chặn clip của JL

      Xóa
Mẹo Comment

Chú ý: chỉ cần dán link vào, không cần gõ thẻ khi post
Hình (file có đuôi jpg, jpeg, png, bmp, gif ),
Nhạc (file có đuôi mp3 hoặc từ trang web nhaccuatui),
Video (từ Youtube)

Đổi cỡ, màu chữ:
[color="red"][size="20"] chữ cỡ 20 màu đỏ [/size][/color]
(màu dùng mã hexa hoặc tiếng Anh: red, blue, green, violet, gold ..)
Giới thiệu link: <a href="link"> tên link </a>
Chữ đậm <b> chữ đậm</b>
Chữ nghiêng: <i> chữ nghiêng </i>

Chèn Yahoo smiley (click Chèn emoticons để xem phím tắt)
Đã thêm mấy smiley nhưng chưa rảnh thêm vào bảng chèn. Phím tắt:

:-/ bối rối ;) nháy mắt ;;) đá lông nheo
:"> thẹn :X yêu thế =(( tan nát cõi lòng

Chú ý Nếu nút Trả lời ko hoạt động, xin chịu khó lên thanh địa chỉ, gõ thêm vào cuối (ngay sau html) ?m=1 rồi nhấn Enter, nút Trả lời sẽ ok. (29/11/18)

Chèn Emoticons
:))
:D
:p
:)
:(
:-o
:-*
=))
:((
:-?
:-h
~o)
@};-
:D
[-X
=D>
*-:)
B-)
X(
:@)