Trần Dzạ Lữ 2 - Tình đầu

tranh Nguyễn Thanh Bình

Trần Dzạ Lữ có thơ đăng trên các tờ báo lớn ở Sài gòn rất sớm, từ khi mới 16 tuổi. Thử đọc lại một trong những bài thơ thủa ban đầu ấy:

NHỚ MỘT NHÀ VĂN
(Để nhớ Nhất Linh )

Người đi theo bóng thiên thu
Bỏ đây năm tháng sa mù nhân gian
Nhớ thương chim khóc trên ngàn
Nước ngơ đất ngẩn trời mang mang sầu.
Huế 1965

Nhất Linh là nhà văn nổi tiếng, trụ cột của Tự Lực văn Đoàn. Ông còn được biết với tên thật Nguyễn Tường Tam, chính trị gia, người đã uống thuốc độc tự tử 7/1963 để phản đối chính quyền Ngô Đình Diệm.


Thử đọc thêm một bài nữa

THƠ MỘT NGÀY

Một ngày ngủ bãi cồn canh
Trong cơn bão động tan tành ý tôi
Giơ tay thành khẩn chào trời
Tôi thân tiền sử làm người hôm nay.
Huế 1966

Thơ của anh học sinh trung học 17 tuổi đầu đã nặng nề những suy nghĩ về thân phận, thời cuộc .. Nhưng cũng chỉ thoáng qua thế thôi, chủ đề chính trong thơ chàng trai mới lớn vẫn là những mối tình hoa cỏ của tuổi học trò. Cả mấy năm sau, khi rời ghế nhà trường bước chân vào lính thì thơ ông chủ yếu vẫn là viết về tình yêu, dù lắm khi tình yêu không còn trong trẻo nhẹ nhàng mà bị những trăn trở về thời cuộc, phận người đè nặng ..

Cứ nhìn địa danh ghi trên các bài thơ có thể thấy người ông yêu ở khắp nơi ..

Huế quê nhà, nơi ông sống cả một thời mới lớn, hẳn rồi, ông theo ít cũng cả mười O* ..  rồi Đà Nẳng, Qui Nhơn, Đà Lạt, Ban Mê Thuột, Đồng Nai, Sài Gòn .. Là người ông yêu, bởi vốn nòi đa tình

Chưa khi mô lạ rứa tề
Gặp O một bữa đã mê mê sầu
Lạ lùng con mắt dao cau
Liếc ngang một cái, tui chao đảo…rồi!
(Chưa)

Bảo chưa khi mô là để tán o nớ thôi, thật ra thì khi mô ông cũng rứa
Không cưa cũng đổ anh rồi
Em nhan sắc đến…lạnh người lãng du!
(Tháng Chạp Ở Miền Yêu…)

Bắt gặp một ánh mắt, một nụ cười giữa đám đông; ngồi xe đò chợt thấy cô gái ngồi bên tóc em thơm mùi cỏ dại cũng làm ông mê mẩn làm thơ ..  nên trong số những người ông yêu, mấy người là người yêu ông ? Và mấy người thật ra chỉ là cái cớ để ông gởi tâm tình cho người tình đầu chưa gặp ?

Vâng, mối tình đầu thực sự của ông không phải là những cô tôn nữ, những nàng áo trắng nơi quê nhà được nhắc đến trong những bài thơ viết thủa ban đầu. Mà là một cô giáo sinh đang học ở trường Sư Phạm Long An, mê thơ ông nên viết thư nhờ tạp chí Bách Khoa - nơi ông thường gởi thơ đăng, chuyển đến làm quen. Thư đi thư lại, rối hai người yêu nhau ..

"Những lá thư tình cứ đi về Long An - Huế, Huế - Long An  tưởng như sợi dây nối kết ấy chẳng bao giờ chia lìa, đứt đọan. Lá thư nào tôi cũng nhận được những cánh hồng ép trên trang giấy ngan ngát mùi nước hoa.Và lá thư nào tôi cũng gửi những bài thơ tặng nàng bằng cảm xúc chân thật của một chàng trai mới lớn ăm ắp yêu thương."



Ấy là những năm giữa thập niên 1960. Đến 1969, chàng bỏ trường mà đi, nàng cũng trôi giạt phương nào, hai người bặt tin .. "Sự sống và cái chết chỉ gần gang tấc. Có thể nàng học sư phạm đã ra trường. Có thể về một nơi nào đó ở thị xã hoặc nơi thâm sơn cùng cốc. Có thể nàng đã quên tôi?" Nhớ thương cũng đành chịu trong hoàn cảnh chiến tranh .. Dăm ba mối tình sau đó cũng không làm chàng nguôi ngoai ..

Rồi giải phóng, rồi học tập cải tạo, rồi lăn lóc áo cơm .. dù đã có vợ con, chàng vẫn không thể nào quên mối tình đầu với người con gái chưa một lần gặp mặt .. "mối tình tôi chưng cất trong trái tim mình bằng men rượu mật".

Chính vì mối tình xưa, chàng lại làm thơ gởi đăng báo sau mười mấy năm bỏ bút, bởi đấy là cách nhanh nhất tìm lại được nàng .. Không phụ lòng mong đợi của chàng, một hôm tạp chí Kiến Thức Ngày Nay chuyển đến một bức thư. Là thư nàng, sau 22 năm biền biệt .. Ấy là xuân 1991.

Hai người lại tiếp tục thư đi thư lại.

"Được tin anh em mừng qúa đổi – đã không ngăn được những giọt lệ tuôn trào. Em rất an tâm và hạnh phúc khi biết anh đã dừng bước giang hồ. Em cảm phục và ơn chị vô vàn, đã mang lại hạnh phúc đời anh "

Nàng kể ra trường nàng về dạy một trường Cấp II ở Bến Tre và sống ở đó cho đến nay. Chàng chỉ còn biết kêu trời bởi nơi nàng dạy cũng là nơi chàng đã từng sống hai năm trời ..  "Nếu biết C ở đó thì năm 1973 tôi đã kiếm tìm và có thể đã nên chồng vợ lâu rồi (..) Nếu biết, tôi đã như cánh chim sà xuống đó và nàng là của tôi chứ đâu phải của người ta."

Em lặn vào cổ tích
Anh bơ vơ một mình…

Trời cao và sông rộng
Tháng nhớ đan ngày thương
Anh đâm ngang con đường
Tình yêu thời khốn khó …

Đâu biết từng trang sách
Em ướp hương đợi chờ
Tím một màu tím Huế
Bên dáng Bến tre xưa !
(Mùa xuân trôi)

Hai người vẫn tiếp tục thư đi thư lại, nàng không chịu coi nhau là bạn, là anh em ..

"Nó sẽ mãi mãi là tình yêu không thể đổi sang tình bạn. Có chăng là tự lừa dối mình đó thôi, đúng không anh?".

Nhưng rồi đột ngột đến 2009 nàng đột nhiên mất liên lạc. Chàng quay quắt,

"Dù muộn màng tôi cũng sẽ về Trúc Giang để tìm em.Nhất định tôi phải tìm em dẫu chỉ cần một giây hội ngộ cũng thỏa nguyện lắm rồi. T.T.T.C ơi ! Trúc Giang ơi ! ".

TTTC là tên nàng, Trúc Giang là nơi nàng sống .. Đấy là những giòng cuối trong tạp văn dài "Hẹn về với Trúc Giang" viết vào tháng 7/2009.

XIN LỖI NGƯỜI XƯA

Bốn mươi năm cất giữ một mối tình
Rất ngờ ngợ em vẫn chờ vẫn đợi
Ngọn thu phong của ngày nào thổi tới
Anh lật lìa ra khỏi bến uyên ương…

Bao nhiêu năm cứ dong ruổi trên đường
Đâu có biết lòng em cời chung thủy?
Em thả tóc bồng bềnh rồi cứ nghĩ
Cột tình anh rất đắm đuối yêu thương !

Đâu có biết em không đi lấy chồng
Ở xứ trúc đếm thời gian qua vội
Câu thơ cũ em đọc hoài đến nỗi
Bên láng giềng thấm thía giọng thương mong…

Chỉ đến khi anh như hổ tìm rừng
Bướm chợt yêu hoa một ngày rất nhớ
Sự thật phơi bày nên anh luớ quớ
Nhận ra mình sao quá đổi vô tâm !

Bốn mươi năm giáp múi một tấm lòng
Anh sửng sờ khi biết mình có lỗi
Nhận tin em, chợt lòng đau như cắt
Nơi phía tình anh đứng lại ăn năn…

( SàiGòn cuối tháng 9 năm 2011).

MÙA XUÂN ĐI THĂM NGƯỜI TÌNH CŨ

Chạm nhau rồi lại ngậm ngùi
Bốn mươi năm chẳn anh rời xa em…
Thời gian là mũi tên đen
Bắn vào em, bắn vào em nỗi buồn!
Anh bay trong cõi vô thường
Lời yêu ngậm ngải - mộng trườn…ngoài khuya!
Chạm nhau rồi lại …thầm thì
Thôi em ở lại, ráng ghì …nhớ thương!
Có duyên, không nợ, nên còn
Khung trời kỷ niệm ăn mòn tháng năm…
Chạm nhau rồi lại… âm thầm
Anh về xa xót, em nằm chiêm bao…
Cảm ơn đất cũ, trời cao
Còn thương một dải lụa đào phất phơ!
( Trúc Giang, mồng 6 tháng giêng Nhâm Thìn,2012)

---------------------
Bài viết chỉ dựa trên bài viết "Hẹn về với Trúc Giang" và một số bài thơ; không nhất thiết là đúng với sự thật. :d
các bài thơ trích dẫn từ trang art2all.net