26/7/16

The sound of silence

Hello darkness, my old friend



Simon & Garfunkel là tác giả của Scarborough Fair rất quen thuộc với thính giả Việt. Hôm nay mời nghe Tuấn Thảo (RFI) nói chuyện về một ca khúc khác của họ có tên nghe rất lạ, The sound of silence, năm 2013 đã được đưa vào danh sách Những bài hát được bảo tồn tại Thư viện Quốc hội Mỹ  .



50 năm ca khúc The Sound of Silence Paul Simon và Art Garfunkel

Cách đây 50 năm, "The Sound of Silence" là ca khúc đầu tiên đưa tên tuổi của Simon & Garfunkel lên hạng nhất thị trường quốc tế, giúp cho ban song ca người Mỹ trở thành một trong những nhóm tiêu biểu nhất của hai thập niên 1960 và 1970. Ca khúc này thật ra có đến hai phiên bản hòa âm, ăn khách nhất vẫn là phiên bản thứ nhì, phát hành vào mùa thu năm 1965.



The Sound of Silence, cả ca từ lẫn giai điệu đều do Paul Simon sáng tác. Theo lời của chính tác giả, ca khúc này đã được viết năm anh 22 tuổi, rồi được ghi âm vào tháng Ba năm 1964 cho album đầu tiên của nhóm. Ca khúc có lối hoà âm rất mộc, tiếng hát của Paul Simon chỉ được đệm bằng đàn ghi ta thùng và giọng hát bè của Art Garfunkel.

Hầu hết các ca khúc sáng tác cho album đầu tay của ban song ca đều được viết sau nửa đêm, do Paul Simon thường có thói quen thức khuya để soạn nhạc. Ca khúc cuối cùng mà anh viết cho album này được hoàn tất vào một ngày thứ Tư cho nên album đầu tay của nhóm mới mang tựa đề Wednesday Morning 3 A.M, có nghĩa là Thứ Tư ba giờ sáng …

Thế nhưng khi album được hãng đĩa Columbia phát hành, thì lại hoàn toàn gặp thất bại. Nhóm Simon & Garfunkel vì thế mà rã đám sau 7 năm hợp tác, cho dù hợp đồng ghi âm của nhóm vẫn chưa hết hạn. Thất vọng chán nản, Art Garfunkel đi học trở lại tiếp tục theo đuổi ngành kiến trúc, còn Paul Simon thì rời Hoa Kỳ sang Luân Đôn hy vọng gầy dựng lại bước đầu sự nghiệp …

Tưởng chừng mọi chuyện đã an bài, nhưng bất ngờ thay, lại có đột biến vào giờ phút chót. Nhà sản xuất Tom Wilson sau khi hợp tác với Bob Dylan (trên ca khúc Like a Rolling Stone) nhận thấy rằng bản nhạc The Sound of Silence có rất nhiều tiềm năng, nhưng lối hoà âm lại thiếu sức thuyết phục. Cùng với một số nhạc sĩ (Al Gorgoni, Bob Bushnell, Buddy Salzman …), nhà sản xuất Tom Wilson thực hiện một bản phối thứ nhì mà không hề vấn ý ban song ca Simon & Garfunkel.

Phiên bản hòa âm mới sử dụng lối phối khí của ban nhạc rock The Byrds, giữ nguyên cách hát mộc của Simon & Garfunkel, nhưng thay thế đàn ghi ta thùng bằng một dàn nhạc kết hợp bộ trống, đàn bass và ghi ta điện. Kết quả là vào tháng 9 năm 1965, khi được phát hành lần thứ nhì dưới dạng đĩa đơn, nhạc phẩm "The Sound of Silence" lọt vào danh sách 50 ca khúc ăn khách nhất, đến đầu năm 1966, bài hát giành lấy ngôi vị quán quân của bảng xếp hạng Billboard. Vào lúc đó Paul Simon đang viếng thăm thủ đô Đan Mạch, mới tình cờ khám phá phiên bản mới này.

Nửa ngạc nhiên, nửa bực mình (mà thử hỏi có tác giả nào mà không bực bội khi thấy người khác sửa đổi tác phẩm của mình mà không hỏi trước), Paul Simon mới gọi điện thoại cho ông Tom Wilson để hỏi đầu đuôi câu chuyện. Ngoài miệng, Paul Simon nói rằng anh không thích phiên bản hòa âm thứ nhì, nhưng trong thâm tâm anh phải thừa nhận rằng lối hòa âm này tân kỳ, hiệu quả và ăn tiền hơn nhiều so với phiên bản đầu tiên.

Dù gì đi nữa nhờ thành công của The Sound of Silence phiên bản thứ hai mà ban song ca Simon & Garfunkel mới tái hợp và trở lại phòng thu để ghi âm các album kế tiếp, trong số sáu tập nhạc mà nhóm này đã ghi âm với nhau thành công nhất vẫn là tập nhạc Bridge Over Troubled Water (tạm dịch Nhịp cầu trên nước đục) và tập nhạc chủ đề của bộ phim The Graduate với Dustin Hoffman trong vai chính.

Theo giới phê bình, The Sound of Silence là một trong những ca khúc độc đáo nhất của ban song ca Simon & Garfunkel. Không phải ngẫu nhiên mà Hiệp hội các tác giả Hoa Kỳ xếp bài này (hạng 79) trong số 100 bài hát hay nhất thế kỷ XX. Còn tạp chí chuyên ngành Rolling Stone đưa bài này (hạng 157) vào danh sách 200 ca khúc hay nhất mọi thời đại. Với hơn 500 phiên bản ghi âm trong đủ mọi thể loại và được dịch sang nhiều thứ tiếng kể cả hai phiên bản tiếng Pháp với hai lời khác nhau (La voix du Silence của Richard Anthony và Chanson d’Innocence của Gérard Lenorman), ngoài ra còn có tiếng Đức, Thụy Điển, tiếng Hoa, tiếng Ý …

The Sound of Silence cũng nằm trong số mười ca khúc rất quen thuộc mà tất cả những ai thích chơi đàn ghi ta thùng cũng đều muốn học thuộc lòng. Bản nhạc cũng thường xuyên được sử dụng làm nhạc phim, ít nhất là 7 lần trong nửa thế kỷ vừa qua, kể cả phiên bản ghi âm chính gốc của Simon & Garfunkel hay là phiên bản cover do các nghệ sĩ khác ghi âm lại.



Về nội dung, thì Paul Simon viết bài này khi còn là sinh viên khoa văn cho nên anh mới dùng nghịch dụ Tiếng thầm The Sound of Silence làm tựa đề bài hát. Trong nguyên tác, nhạc phẩm The Sound of Silence có lối hòa âm rất mộc. Trong phiên bản thứ nhì, ngoài lối hòa âm với tiếng bass và đàn guitare điện, chuyên gia âm thanh Roy Halee còn tạo thêm hiệu ứng âm thanh vang thầm như trong ca từ bài hát có nhắc đến (and echoed in the wells of silence), nhờ vậy mà The Sound of Silence càng có thêm ý nghĩa phong phú.

Khi kết hợp hai hình tượng đối chọi trái ngược với nhau, tác giả Paul Simon muốn vạch trần nghịch lý của xã hội tiêu thụ và chủ nghĩa cá nhân. Cuộc sống càng hiện đại, con người càng cô đơn. Trong đám đông ồn ào, người ta nói chuyện nhưng vẫn không hiểu nhau, cho dù sống bên cạnh, nhưng chưa chắc gì đã gần gũi. Chốn đô thị huyên náo, con người không biết chia sẻ, vì họ không còn lắng tiếng âm thầm trong điệu nhạc con tim, cung bậc cảm xúc chùn bước tâm hồn. Sự trống trải tẻ nhạt khi ta chỉ có một mình, không đáng sợ bằng nỗi cô độc tột cùng, dù có biết bao người đang ở xung quanh.

Cách hát mộc của Simon và Garfunkel thể hiện cho góc tối nội tâm, thì thầm nhắn nhủ như người bạn tri âm trong đêm khuya trăn trở (hello darkness my old friend). Còn tiếng đàn minh họa cho cảnh vật bên ngoài, khi con người mù quáng chạy theo lối sống hiện đại (people bowed and prayed to the neon god they made). Giữa một bên là âm thanh tiếng động, còn một bên là sự im lặng yên tĩnh, The Sound of Silence là lời tự nhủ, nhắn gửi cho chính mình, khi con người cô đơn chỉ còn bóng tối làm bạn. Trong đêm khuya, sự im lặng tạo ra tiếng vọng âm thầm, và dường như ta chỉ nghe được tiếng động thầm lặng ấy không phải bằng trí óc mà là bằng trái tim.

nguồn: RFI (2/5/2015)

Mời nghe thêm The Sound of Silence do một số danh thủ độc tấu: piano, saxophone, pan flute, harmonica, violin, ..




Bên chiếc dương cầm . Tranh Volegov

20 nhận xét:

  1. Bài này em nghe chắc phải hơn 30 năm rồi mà không hiểu rõ xuất xứ của nó.
    Mỗi kiểu hát hay nhạc thể hiện đều có đặc điểm riêng biệt của bản nhạc,em vẫn thích nhất là nhạc không lời, nhạc cụ nào cũng hay! Cắm đầu nghe mấy chặng từ sáng giờ mới xong :D

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Uh ! Bà giống tui, bản này thường nghe không lời, thích nhất vẫn là Francis Goya.

      Xóa
    2. @ Mụ Ớt: Ừ! Nghe thích hơn vẫn là không lời nhỉ.

      Xóa
    3. Ớt xem cái tranh này của Volegov có giống nhé. Anh thấy cô này trông hiền hậu quá, e ko giống hầy ?

      Xóa
    4. @ Đại ca: [color="red"]Hiền[/color] ? Anh bẩu hiền giống ai trong bọn em ? Linh Giang ? Mít ? Em ? Hiền mí bọn em chừ là một đức tính khá xa xỉ òi anh ! Trước kia ông Chuồn anh từng bảo em đầu gấu nữa á anh ! :p
      Em mần gì mà giống được tranh rứa, anh biết mẹt em rùi còn gì ! Như mẹ mìn í ạ ! Người đẹp trong tranh thì anh chỉ nên ví với mụ Mít í !
      @ Mít: Vụ trên tui nói đúng Mít nhỉ ?
      Tặng mụ nà !
      http://www.youtube.com/watch?v=LNqADaWGBnA

      Xóa
    5. Là nhớ bữa trước em bảo tranh Volegov giống ai đấy, nên nhờ em xem lại bức này mà.

      Xóa
    6. Í là em cứ xem nàng nào trong tranh Volegov là em liền liên tưởng tới bà Mít ! :D :D :D ! Thía mới lạ chớ !

      Xóa
    7. có lẽ giữa tranh và người có nét chung nào đó làm em ấn tượng và gợi nhớ? Phụ nữ trong tranh Volegov thường xinh đẹp, tươi trẻ, rực rỡ nhưng không hào nhoáng mà có chiều sâu, ko quá đài các kiêu sa nhưng vẩn sang, đôi khi phảng phất một nét buồn, nhẹ thôi. Và thường nét mặt rất phúc hậu. là muốn em cần phơm cái nét cuối này, anh chưa được thấy nên vẫn hơi ngạc nhiên

      Xóa
    8. Ơ Đại ca, ngoại hay quên, sao post không được dù bỏ chữ s hú hú
      anh post cho Ớt nghe cùng cho vui.
      Anh đừng tin mụ Ớt, mụ ấy trẻ người non dạ đầu óc trẻ thơ hay liên tưởng linh tinh á.
      Ba đứa em chả đứa nào hiền cả, toàn ác quỷ hông hà, anh nhớ nha, ác quỷ thứ thiệt.

      @ Mụ Ớt! Mụ làm tui méo cả mỏ, liên tưởng vừa thui cưng!
      Francis Goya là phù thủy ghi-ta òi, tui post mụ và đại ca nghe cùng nha mấy bài kinh điển nha.

      Xóa
    9. uh, anh cũng ko tin lắm, nên mới nhờ Ớt cần phơm. Hay em post ảnh xem mặt đi, cho hết nghi ngờ.

      Francis Goya đã có một entry rồi đấy.

      Nghe thêm:
      http://youtu.be/LNqADaWGBnA

      Xóa
    10. @ Đại K ! Chủ thể trong tranh Volegov thì đẹp miễn chê rồi. Dịu dàng, đài các, tươi trẻ ... có cả, xem tranh ổng lúc nào em cũng có cảm giác bình yên, thanh thản ...
      Sự phúc hậu trong cách thể hiện khuôn mặt của chủ thể thì ... anh nói em mới để ý đó nha ! Em nghĩ rằng anh muốn nói đến nét mềm mại, dịu dàng, hiền thục trong thần thái khuôn mặt chủ thể chăng ? :D
      Anh thích bức này phải hem ??? hihi !
      https://1.bp.blogspot.com/-xq2bMwKexws/UVF2K_hUC1I/AAAAAAAABow/xCyTXMpyt9I/s640/Vladimir+Volegov+6.jpg

      @ Mít ! Bà nghĩ sao mà biểu tui "trẻ người non dạ" hả bà ?! Già quéo, hai thứ tóc trên đầu gòi má ơi ! :)) :)) Ác quỷ thì chính xoác gòi đó ! Hehehe !
      P/s: Có thằng lính nó cứ kêu tui là "ác phụ" luôn mới ghê chớ ! :)) :))

      Nghe nhoạc đi nè ! hihi !
      http://www.youtube.com/watch?v=ZYNXhZDSK6w

      Xóa
    11. @ Mụ Ớt! Hai thứ tóc mà nhằm nhò giề cưng? Mít 5 thứ tóc òi nà. Vậy chẳng trẻ người non dạ so với Mít là giề?
      El Condor Pasa là bài gọi hồn dân tộc, tui nhớ hình như Đại ca có 1 ẻn về bài này rồi, nghe rất hay, kiểu nhạc cụ nào cũng hay nhưng có lẽ hay nhất là kèn, bà nghe lại với tui nha.
      http://www.youtube.com/watch?v=M_gSydN_BYM

      @ Đại ca! Từ nhỏ tới giờ em đâu có chụp hình bao giờ đâu anh, mụ Ớt mụ ấy tưởng tượng ấy mà.

      Xóa
    12. @Ớt: Uh, đấy là bức thích nhất trong số mươi mấy bức post năm xưa.
      - Em nên đi nhuộn tóc, ít cũng 6 màu cho Mít kêu bằng chị luôn.

      @Mit: anh tin Ớt thiệt thà. Mà nhớ hồi xưa LG cũng có nói gì đấy về hình ảnh trên fb, tiếc là bị tẩu tán quá sớm.
      - El Condor Pasa. Bài này cũng được Simon viết lời Anh, và là một trong những bài hit của Simon & Garfunkel

      Xóa
    13. @ Mít ! :D
      Thanks bà ! Tui thích nghe El Condor Pasa !

      @ Đại ca ! Củm ơn anh nhiều vì khen em thặc thà ! chả là hồi nhỏ đi học, trước khi vô học đều phải đọc 5 điều Bác dạy, trong đó có câu "khiêm tốn, thật thà, dũng cảm" ! Í là hồi đó thầy dạy, giờ đời dạy nên em cũng điêu đi nhiều phần rồi á anh ! :)) :)) ! Nhưng riêng vụ này em hong có điêu mô ! Anh yên tâm ! :))

      P/s: Bi giờ tóc nhuộm nhiều màu đang hot rần rần đó anh !

      Xóa
    14. uh, anh tin. Em là ớt Đà lạt, vừa ngọt vừa thơm vừa dòn.

      Xóa
    15. [color="blue"]"Em là ớt Đà lạt ..."[/color] Hình như có gì đó sai sai ! :D :D
      Em đang héo queo như lá chuối nướng đây !

      Xóa
    16. Ah, ý là em là chuối, ngọt hơn ớt cơ. :d

      Xóa
    17. https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/originals/5e/9c/45/5e9c45f7504b7b8272e6a665716b5091.gif

      Xóa
  2. Anh từng nghe qua bản cover của Yao Si Ting chưa ?
    http://www.youtube.com/watch?v=itRIZA9syT8

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. tks em, sẽ bổ sung vô playlist luôn để nghe lại.

      Xóa
Mẹo Comment

Chú ý: chỉ cần dán link vào, không cần gõ thẻ khi post
Hình (file có đuôi jpg, jpeg, png, bmp, gif ),
Nhạc (file có đuôi mp3 hoặc từ trang web nhaccuatui),
Video (từ Youtube)

Đổi cỡ, màu chữ:
[color="red"][size="20"] chữ cỡ 20 màu đỏ [/size][/color]
(màu dùng mã hexa hoặc tiếng Anh: red, blue, green, violet, gold ..)
Giới thiệu link: <a href="link"> tên link </a>
Chữ đậm <b> chữ đậm</b>
Chữ nghiêng: <i> chữ nghiêng </i>

Chèn Yahoo smiley (click Chèn emoticons để xem phím tắt)
Đã thêm mấy smiley nhưng chưa rảnh thêm vào bảng chèn. Phím tắt:

:-/ bối rối ;) nháy mắt ;;) đá lông nheo
:"> thẹn :X yêu thế =(( tan nát cõi lòng

Chú ý Nếu nút Trả lời ko hoạt động, xin chịu khó lên thanh địa chỉ, gõ thêm vào cuối (ngay sau html) ?m=1 rồi nhấn Enter, nút Trả lời sẽ ok. (29/11/18)

Chèn Emoticons
:))
:D
:p
:)
:(
:-o
:-*
=))
:((
:-?
:-h
~o)
@};-
:D
[-X
=D>
*-:)
B-)
X(
:@)