Tango Jalousie . Hờn ghen

Ngoài La Cumparsita và El Choclo, một bản tango khác cũng rất nổi tiếng trên thế giới là Jalousie. Theo một cuộc khảo sát thực hiện hồi 197x, người ta tính cứ mỗi phút thì có một đài phát thanh nào đó trên trái đất cho phát bản Tango Jalousie

Jacob Gade (1879 - 1963)
Hình trên bảng kỉ niệm gắn ở quê nhà Vejle, Danmark 

Bản nhạc viết theo điệu 'Tango Tzigane' do nghệ sĩ violon kiêm nhà soạn nhạc Ðan Mạch Jacob Thune Hansen Gade viết, được trình diễn lần đầu năm 1925 trong dịp ra măt một bộ phim câm - bấy giờ Jacob Gade đang chỉ huy dàn nhạc tại rạp phim. Bản nhạc ngay lập tức nổi tiếng khắp nơi. Về sau khi phim nói xuất hiện, bản nhạc đã được sử dụng trong hơn 100 phim. Tiền bản quyền đã giúp tác giả yên tâm dành toàn thời gian cho sáng tác trong suốt quãng đời còn lại của mình. Nhưng cho đến nay, Tango Jalousie là tác phẩm duy nhất của Jacob Gade được mọi người biết đến. Arthur Fiedler, người đầu tiên thu Tango Jalousie với dàn nhạc Boston Pops, trong một cuộc phỏng vấn, kể lại Gade đã từng đến Boston thăm và cảm ơn ông. Trong dịp ấy, Gade cũng đã trao cho ông một bản giao hưởng mà ông mô tả là "bản nhạc tệ hại nhất trong số những bản nhạc tôi từng xem qua". Tuy nhiên, chỉ với một bản Jalousie duy nhất ấy cũng quá đủ. Tiền bản quyền sau khi Gade mất, đã được dùng tài trợ cho các nhạc sĩ trẻ. Năm 1970 nhân dịp 100 năm ngày sinh của ông, Đan Mạch đã cho phát hành tem kỉ niệm người con ưu tú của mình.

Bản nhạc từ khi ra đời đã được rất nhiều nhạc sĩ các nước đặt lời. Tiếng Anh thì có Jealousy do Vera Bloom soạn , được Frankie Laine thu năm 1951.

Jealousy, night and day you torture me
I sometimes wonder if this spell that I'm under
Can only be a melody for I know no one but me
Has won your heart but when the music starts ..



lyrics

Jealousy, night and day you torture me
I sometimes wonder if this spell that I'm under
Can only be a melody for I know no one but me
Has won your heart but when the music starts

My peace departs
From the moment they play that lovely strain
And we surrender to all its charm again
This jealousy that tortures me is ecstasy, mystery, pain

We dance to a tango of love
Your heart beats with mine as we sway
Your eyes give the answer I'm dreaming of
That soft word your cruel lips will never say

I fear that the music will end
And shatter the spell it may lend
To make me believe when your eyes just deceive
Bit it's only the tango you love

I fear that the music will end
And shatter the spell it may lend
To make me believe when your eyes just deceive
And it's only the tango you love
It's only the tango that you love

Nguồn: MetroLyrics.com

Tiếng Việt do Phạm Duy soạn lời nhan đề Hờn ghen

Chút hờn ghen, khiến cho ta đau đớn ngày đêm.
dù ta cố gắng tin
mà lòng ta sao vẫn tím đen
chỉ cần 1 điệu nhạc cũ nổi lên.
nhắc tới chút dĩ vãng của em
cũng khiến ta ưu phiền
ta đắng cay vô vàn

Từ ngày ta yêu mến người rồi
tình đắm say trong ai
dù rằng ta ôm ấp được người lòng vẫn chưa vui
luôn luôn giận hờn luôn luôn muộn phiền ..



Một điều rất đáng kể là bản nhạc được Khánh Ly trình bày đã lọt vào tai Donald Cohen, nhà nghiên cứu âm nhạc, nguyên chủ tịch Hội Âm Nhạc Hoa Kỳ.

Donald Cohen đã bỏ ra nhiều năm nghiên cứu về điệu nhạc tango, từ lúc ra đời vào thập kỷ 187x tại khu ổ chuột Buenos Aires, đến khi nó lan tỏa ra khắp thế giới. Ông cũng nghiên cứu sự phát triển điệu tango ở các nước, thu thập và lắng nghe ca sĩ khắp nơi trình bày, chọn ra 26 ca sĩ hát nhạc tango hay nhất trên thế giới, trong đó có Khánh Ly.

Công trình biên khảo của ông đã được in thành ba ấn bản Anh, Pháp và Tây Ban Nha với tựa “Tango Voices” (A Collection of Celebrated Tangos from Around the World). Sách dày gần 200 trang khổ 8x14 cm, kèm CD gồm 26 bài hát do 26 ca sĩ được chọn trình bày
.

Tango Jalousie đã được guitarist classical nổi tiếng Kaare Norge cùng quê Đan Mạch chuyển soạn cho guitar độc tấu (1996). Mời nghe Norge chơi guitar, và nghe thêm một số phiên bản Tango Jalousie