Hương thầm - Phan Thị Thanh Nhàn

Bài thứ 6 trong album Anh Thơ vol 6 là Hương Thầm nhạc sĩ Vũ Hoàng phổ thơ Phan Thị Thanh Nhàn. Hôm trước nghe Anh Thơ ca, hôm nay mời nghe Trọng Tấn



Phan Thị Thanh Nhàn sinh năm 1943 tại Hà Nội, đầu những năm 1960 đã có thơ đăng báo. Ngoài làm thơ, bà còn viết báo, truyện ngắn, truyện cho thiếu nhi.

Hương Thầm viết năm 1969 khi người em trai đi bộ đội, và đến giờ bà cũng ko chắc em trai đã đọc được bài thơ chưa, vì người em ấy hi sinh trên chiến trường năm 1974. Cùng năm 1969, bài thơ được trao giải nhì báo Văn Nghệ, và được giọng ngâm hàng đầu ở miền Bắc thời bấy giờ giới thiệu trên đài Tiếng nói VN. Bản ngâm của Trần Thị Tuyết chưa tìm được, mời nghe giọng ngâm của Trịnh Thu Hương




đọc thơ: Hương Thầm

Phan Thị Thanh Nhàn

Cửa sổ hai nhà cuối phố
Không hiểu vì sao không khép bao giờ.
Đôi bạn ngày xưa học cùng một lớp
Cây bưởi sau nhà ngan ngát hương đưa.

Giấu một chùm hoa sau chiếc khăn tay,
Cô gái ngập ngừng sang nhà hàng xóm,
Bên ấy có người ngày mai ra trận

Họ ngồi im không biết nói năng chi
Mắt chợt tìm nhau rồi lại quay đi,
Nào ai đã một lần dám nói ?

Hoa bưởi thơm cho lòng bối rối
Anh không dám xin,
Cô gái chẳng dám trao
Chỉ mùi hương đầm ấm thanh tao
Không dấu được cứ bay dịu nhẹ.

Cô gái như chùm hoa lặng lẽ
Nhờ hương thơm nói hộ tình yêu.

(Anh vô tình anh chẳng biết điều
Tôi đã đến với anh rồi đấy...)

Rồi theo từng hơi thở của anh
Hương thơm ấy thấm sâu vào lồng ngực
Anh lên đường
Hương thơm sẽ theo đi khắp

Họ chia tay
Vẫn chẳng nói điều gì
Mà hương thầm thơm mãi bước người đi.

Hương Thầm sau đó đã được Thanh Phúc phổ nhạc (1973). Mời nghe Tiến Thành trình bày



Nhưng phải đến 1984, sau khi bài thơ được Vũ Hoàng phổ nhạc, và qua giọng ca của Ngọc Ánh, Bảo Yến .. Hương Thầm mới trở nên quen thuộc, vang lên khắp hang cùng ngõ hẻm ..

Vâng, đúng là vang khắp ngang cùng ngõ hẻm. Có một dạo, khoảng cuối những năm 198x, đầu 199x, ở Sài gòn mấy ông đi bán dạo cà rem, kẹo kéo thường trang bị cái cassette Tàu cũ rích rất khoái mở nhạc thay cho lời rao. Nhạc thường là bài - Hương Thầm, do Bảo Yến hát, và chỉ một bài đó tua đi tua lại .. Mỗi lần ổng dừng lại đầu hẻm là cả con hẻm sâu hun hút mấy trăm mét muốn phát khùng vì cái loa rè mở hết công suất, bị echo với hai tường nhà cao ngất hai bên ...



Ngoài Hương Thầm, Phan Thị Thanh Nhàn còn được biết nhiều với bài thơ Làm Anh, được đưa vào sách giáo khoa Lớp 2, và cũng đã được Minh Trang phổ nhạc làm anh khó đấy, phải đâu chuyện đùa, khi em gái khóc, thì uýnh cho chừa, mẹ chia quà bánh, thì giành phần hơn .. :d

Phan Thị Thanh Nhàn cũng là tác giả (?) của mấy câu thơ rất dễ thương

Con có muốn ngã đâu
Tại cái con bướm nâu
Nó bay nhanh, nhanh quá
Tại vì cái hòn đá
Nó chắn đường con đi

Con có muốn ngã đâu
Để làm đau trán mẹ.

Bài này nhớ đọc đâu đó trong sách tập đọc lớp hai hay ba gì đấy, từ mấy chục năm trước. Đúng giọng ngây thơ một đứa trẻ, riêng hai câu kết bất ngờ, thú vị .. Nhưng kiểu đổ thừa tại này tại kia có lẻ ko hay lắm, phải chăng vì thế mà nay ko còn thấy bài thơ ở đâu nữa ?

Mời đọc thêm vài bài thơ nữa của bà

Yêu đời

Có đôi lúc buồn
Tôi đã định tự tử

Sống làm chi khi bè bạn bon chen
Cơ quan quanh năm đấu đá

Sống làm chi khi người yêu thành người lạ
ngày như đêm một mình

Sống làm chi lương ba cọc ba đồng
viết báo làm thơ kiếm từng xu vẫn loay hoay không đủ

Sống làm chi khi mọi tượng thần đều sụp đổ
người ta tin yêu lại hoá tầm thường

Vậy mà tôi vẫn sống nhơn nhơn
vẫn cười nói họp hành chưng diện
vẫn hy vọng kiếm được một ông chồng đáng mến
(một người đã thông minh lại giàu)

Và tôi hiểu ra trong thăm thẳm niềm đau
Tôi vẫn còn yêu đời quá.

Không chắc chắn

Vắng anh tôi không khóc không buồn
gặp anh tôi không thấy choáng váng
nhưng xa lâu tôi thấy mình thiếu thốn
tôi thấy mình mong nhớ ai
và lòng buồn tôi lại hỏi tôi
tình yêu hay tình bạn?

Anh đi xa tôi không nhớ ngay đâu
nhưng thỉnh thoảng anh hiện về trong tâm trí
tôi băn khoăn suy nghĩ
bạn hay yêu?

Đôi khi tôi có chuyện khổ đau
tôi không nghĩ phải cùng anh thổ lộ
chân cứ bước lang thang trên phố
bỗng bất ngờ tới trước cửa nhà anh
cái gì với tôi đây
bạn hay yêu đó?

Và một tối ngoài trời mưa gió
dưới ánh đèn ta trò chuyện lan man
tôi tưởng mình chết đi trong sự dịu dàng
nhưng trái tim đập dồn cho biết tôi còn sống
trái tim đập vang câu hỏi lớn
bạn hay yêu?

Một Chút Với Lục Bình

Có một loài hoa
Vừa đi
Vừa nở
Em có chồng rồi
Anh ở vậy thôi
Nửa mai
Thương đứng
Nhớ ngồi
Biết loài hoa ấy
Vừa trôi
Vừa buồn